kan

Haftanın sözcüğü – 2007, 51. hafta

Ayrıca bakınız: kán

Türkçe

Söyleniş

Heceleme: kan

Köken

Eski Türkçe

Ad

kan (belirtme hâli kanı, çoğulu kanlar) -nı

Vikipedi

kan hakkında Türkçe Vikipedi'de ansiklopedik bilgi bulabilirsiniz.

[1] Kan

1. (anatomi) atardamar ve toplardamarların içinde dolaşarak hücrelerde özümleme, yadımlama görevlerini sağlayan plazma ve yuvarlardan oluşmuş kırmızı renkli sıvı, hun

   Cebinden çıkardığı mendille ellerine bulaşan kanları silerek haykırdı. - Ö. Seyfettin

2. (bitki bilimi) giresun yöresinde yetiştirilen bir fındık çeşidi
3. (mecâzî): (antropoloji) soy

   O da benim kanımdan.

4. (İstanbul ağzı) mutfak

Üst kavramlar

• (kırmızı renkli vücut sıvısı): doku

Deyimler

ak kan, ak kan yangısı, aralarında kan olmak, boygur kanı, boyner kanlı, burun kanı, doğum kanı, geyik kanı, hayvan kanı, kan ağlamak, kan akçesi, kan akıtmak, kan akmak, kan aktarımı, kan alacak damarı bilmek, kan almak, kan bağı, kan bankası, kan basıncı, kan beynine çıkmak, [[kan beynine sıçramak] kan bilimi, kan boğmak, kan çıbanı, kan çanağı gibi, kan çekmek, kan çıkmak, kan grubu, kan suçlaması, kan damarı, kan davası, kan deveranı, kan doku, kan dolaşımı, kan dolaşımı, kan dökmek, kan grubu, kan ihtiyacı, kan kanseri, kan parası, kan plazması, kan portakalı, kan şekeri, kan taşı, kan zehirlenmesi kan dere gibi akmak, kan gelmek, kan gitmek, kan gövdeyi götürmek, kan gütmek, kan istemek, kan kardeşi, kan kaybetmek, kan kusturmak, kan kusup kızılcık şerbeti içtim demek, kan nakli, kan olmak, kan otu, kan oturmak, kan pahası, kan revan içinde kalmak, kan şekeri seviyesi kan ter içinde kalmak, kan tere batmak, kan tutmak, kan vermek, kan yürümek, kana boyamak, kana bulamak, kana kan, kana susamak, kanı ayaklı, kanı başına çıkmak, kanı başına sıçramak, kanı başına toplanmak, kanı boynuna, kanı bozuk, kanı bozukluk, kanı donmak, kanı içine akmak, kanı ılımak, kanı ısıcak, kanı ısınmak, kanı kaynamak, kanı kurumak, kanı sıcak, kanı sulanmak, kanı temizlenmek, kanına dokunmak, kanına ekmek doğramak, kanına girmek, kanına susamak, kanını emmek, kanını içine akıtmak, kanını kaynatmak, kanını kurutmak, kanını yerde koymak, kanıyla ödemek, kirli kan, saf kan, temiz kan, yüzünden kan damlamak

Türetilmiş kavramlar

• kanama, kanken, kanla, kanlı, kansa, kansız
• kanayaklı, kankırmızı, kardeşkanı, tavşankanı

Çeviriler

çeviriler

• Afrikanca: bloed (af) n
• Aiton dili: လိုတ် (luet)
• Almanca: Blut (de) n
• Arapça: دَم‎ (ar) e (dem)
• Azerice: qan (az)
• Birmanca: သွေး (my) (swe:)
• Cava dili: ꦒꦼꦠꦶꦃ (jv) (getih)
• Çekçe: krev (cs)
• Çince: 血 (zh) (xuè, xiě)
• Danca: blod (da)
• Ersya dili: верь (myv) (verʹ)
• Estonca: veri (et)
• Farsça: خون‎ (fa) (xun)
• Felemenkçe: bloed (nl) n
• Fince: hurme (fi), suku (fi), veri (fi)
• Fransızca: sang (fr) e
• Hawaii dili: koko (haw)
• Hausaca: jini (ha)
• İngilizce: blood (en)
• İspanyolca: sangre (es)
• İsveççe: blod (sv) g
• Karakalpakça: qan (kaa)
• Katalanca: sang (ca) e
• Kazakça: қан (kk) (qan)
• Kırgızca: қан (ky) (қan)
• Kırım Tatarcası: qan (crh)
• Kmer dili: ឈាម (km) (chhéam)
• Kürtçe: xûn (ku), xwîn (ku)
• Lao dili: ເລືອດ (lo) (lư̄at)
• Macarca: vér (hu)
• Mari dili: вӱр (mhr) (vür)
• Mon dili: ဆီ (mnw) (chim)
• Norveççe: blod (no)
• Özbekçe: қон (uz)
• Sarduca: sagnu (sc), sangu (sc)
• Tatarca: кан (tt) (qan), qan (tt)
• Tayca: เลือด (th) (lʉ̂ʉat)
• Ternate dili: au
• Tibetçe: ཁྲག (bo) (khrag)
• Türkmence: gaan (tk), gan (tk)
• Udmurtça: вир (udm) (vir)
• Urduca: خون‎ (ur)
• Uygurca: قان‎ (ug) (qan)
• Yahudi İspanyolcası: sangre (lad)
• Yunanca: αίμα (el) (aíma)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "kan" maddesi

Atasözleri

kırmızı renkli vücut sıvısı

• Akacak kan damarda durmaz
• Altın leğenin kan kusana ne faydası var?
• Az mal kan yuttururçoğu birbirini güttürür
• Beyler buyruğu yoksula kan ağlatır
• Çıkacak kan damarda durmaz
• Her damardan kan alınmaz
• Kankanla yunmaz
• Kan kuskızılcık şerbeti içtim de

Çağatayca

Ad

1. çok, vafir, ziyade

Kaynakça

• KÚNOS, Dr. Ignaz (1902). Şeyh Süleyman Efendi, Çağatayca-Osmanlıca Sözlük. Budapeşte: Section Orientale de la Société Ethnographique Hongroise.

Gagavuzca

Köken

Eski Türkçe qan

Ad

kan

1. (anatomi) kan, hun

Kaynakça

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki
• Erdi, Seçkin (2005). Divanü Lügati't - Türk. İstanbul: Kabalcı Yayınevi. ISBN 975-997-013-9.

Şorca

Bu sözcüğün, biçim ve içerik olarak Vikisözlük standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.

Madde düzenleme ve Vikisözlük standartları ile ilgili bilgi
Bu sözcükte ayrıca şu sorunlar da bulunmaktadır:

• Bu söz(cük), ait olduğu dilin kullandığı Şorca alfabesinde yazılmamıştır.

Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.

Ad

1. han

Zazaca

Ad

kan

1. hani