kabak

Haftanın sözcüğü – 2007, 5. hafta

Türkçe

Heceleme: ka‧bak

Ses

(dosya)

, Çoğul:

Ses

(dosya)

IPA^(anahtar): kɑbɑk, (çoğulu) kɑbɑklɑɾ

Eski Yazı: [Madde?]

Kiril

Ad

kabak (belirtme hâli kabağı, çoğulu kabaklar) -ğı

Vikipedi

kabak hakkında Türkçe Vikipedi'de ansiklopedik bilgi bulabilirsiniz.

[2] Bal kabağı

[4] Sakız kabağı

[5] Lif kabağı

[6] Su kabağı

[7] dikenli kabak

1. (kabakgiller, meyveler) kabakgillerden, sürüngen gövdeli, sarı çiçekli, birçok türü olan bir bitki (Cucurbita)
2. (sebzeler) bu bitkinin türlerine göre yemeği ve tatlısı yapılan ürünü
3. esrarkeşlerin kullandığı bir çeşit nargile
4. (kabakgiller) kabakgillerin meyveleri ağ gibi görünen ve kurutulup soyulduktan sonra sünger yerine kullanılan bir türü
5. (kabakgiller) kabakgillerin meyvelerinin alt tarafı şişkince olan, kurutulduktan sonra içi boşaltılarak testi ya da maşrapa yerine kullanılan ya da müzik aleti yapılan bir türü
6. (bitki bilimi) meyveleri büyük bir armut şeklinde olan ve sebze olarak kullanılan, Orta Amerika kökenli çok yıllık bir bitki
7. (müzik) kabak kemane

   Siperin içinde birkaç nefer ayakta ileriye bakıyor, öbürleri aşağı oturmuş konuşuyorlar, gülüyorlar, türkü söylüyorlar, kabak çalıyorlar. - Ömer Seyfettin

Bilimsel adı

[1] Cucurbita maxima

[2] Cucurbita pepo

[3] Luffa cylindrica

[4] Lagenaria siceraria

[5] Sechium edule

Deyimler

bal kabağı, başında kabak patlamak, dikenli kabak, göz kapağı, helvacı kabağı, kabak başına patlamak, kabak gibi açığa çıkmak, kabak çekirdeği, kabak çıkmak, kabak çiçeği, kabak çiçeği gibi açılmak, kabak kafa, kabak lastik, kabak tadı vermek, kestane kabağı, lif kabağı, ön kapağı, sakız kabağı, su kabağı, süs kabağı, yalınayak başı kabak

Üst kavramlar

• sebze, kabakgiller

Yan kavramlar

• kavun, karpuz, hıyar, salatalık, acur

Sözcük birliktelikleri

[1,2] kabak tatlısı

[3] kabak yemeği, kabak dolma, kabak mücveri, kabak musakka

[6] kabak kemane

Ayrıca bakınız

• Vikipedi'de kabak
• Vikitür'de Cucurbita maxima
• Vikitür'de Cucurbita pepo
• Vikitür'de Luffa cylindrica
• Vikitür'de Lagenaria siceraria
• Vikitür'de Sechium edule

Çeviriler

çeviriler

• Almanca: Kürbis (de) e Zucchini (de) d, Sechium (de) Kalebasse (de) d, Flaschenkürbis (de) e
• Azerice: qabaq (az)
• Çekçe: dýně (cs) d
• Eski Türkçe: kabag‎ (otk) (kabag)
• Felemenkçe: sierpompoen (nl)
• Fince: kurpitsa (fi)
• Gagavuzca: kabak (gag)
• İngilizce: courge (en), pumpkin (en), courgette (en), zucchini (en) chayote (en), squash (en)
• İsveççe: pumpa (sv), kurbits (sv)
• Karaçay Balkarca: hıyar (krc)
• Latince: cucurbita (la)
• Tatarca: qabaq (tt)
• Türkmence: käädi (tk)

Ön ad

kabak (karşılaştırma daha kabak, üstünlük en kabak)

1. çıkıntısız, saçsız, pütürsüz, örtüsüz
2. tatsız, lezzetsiz (kavun, karpuz, vs.)

   Bir kavun kestik, kabak çıktı.

Çeviriler

çeviriler

• Almanca: kahl (de)
• Fince: kalju (fi)
• İngilizce: bald (en)
• İsveççe: kal (sv)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "kabak" maddesi

Atasözleri

Dertsiz bir kabak varmış, onun da başını kesip içini oymuşlar Fare deliğe sığmamış, bir de kuyruğuna kabak bağlamış Kel yanında kabak anılmaz Şeytanla kabak ekenin kabak başına patlar

Çağatayca

Ad

1. ilerü, ön, huzur, piş
2. serpoş, kapak, göz kapağı, kabak oyunu, tüfek-endazlık etmek, toy-ve düyünde meşhur-dur.

Gagavuzca

Köken

Eski Türkçe qapak

Ad

kabak

1. kabak

Kaynakça

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki

Kaynakça

• KÚNOS, Dr. Ignaz (1902). Şeyh Süleyman Efendi, Çağatayca-Osmanlıca Sözlük. Budapeşte: Section Orientale de la Société Ethnographique Hongroise.