çûn

Ayrıca bakınız: čun, çun

Bu sözcüğün, biçim ve içerik olarak Vikisözlük standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.

Madde düzenleme ve Vikisözlük standartları ile ilgili bilgi

Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.

Osmanlı Türkçesi

Gitmek

gibi, mademki, çünkü, nasıl, nice, misilli, nîçin

Köken

Farsça

Eş anlamlılar

[çirâ]

Kürtçe

Eylem

çûn (çûn)

1. gitmek (bir yere doğru yönelmek)
   • ji malê çûn çarşiyê

     evden çarşıya gittiler

2. gitmek (bir yerden veya işten ayrılmak)
   • em diçin malê

     eve gidiyoruz

3. gitmek (çıkmak, ulaşmak)
   • ev rê diçe ku derê?

     bu yol nereye gider?

4. gitmek (belli bir amaçla bir yere devam etmek veya bir işle uğraşmak)
   • her roj diçe xebatê

     her gün çalışmaya gidiyor

   gitmek (bir duruma, bir sonuca ulaşmak, varmak)

   • dawiya vî tiştî wê biçe ku?

     bu işin sonu nereye gider?

5. gitmek (tüketilmek, harcanmak)
   • ew qas pere çû ku?

     bu kadar para nereye gitti?

6. gitmek (götürülmek, gönderilmek)
   • nûçe hê nû çû

     haber daha yeni gitti

7. gitmek (yürümek, yol almak)
   • ev hesp xweş diçe

     bu at iyi gider

8. gitmek (geçmek)
   • havîn çû zivistan hat

     yaz gitti kış geldi

9. gitmek (herhangi bir durumda olmak)
   • rêwîtî xweş diçe

     yolculuk iyi gidiyor

10. gitmek (yok olmak, elden çıkmak)
    • mal, mulk tev çû

      mal, mülk hepsi gitti

11. gitmek, yürümek (ölmek)
    • di hejekê de pir mirov çûn

      depremde epey insan gitti * ew jî çû o da yürüdü (öldü)

12. gitmek (başvurmak, yapmak)
    • çûye dadgehê

      mahkemeye gitmiş

13. gitmek (bir şey zarar görmüş olmak)
    • boyaxa dîwar çûye

      duvarın boyası gitmiş

14. gitmek (bir durum sürmek)
    • kar çawa diçe?

      işler nasıl gidiyor?

15. gitmek (satılmak)
    • zêr bi çi qasî diçe?

      altın kaça gidiyor?

16. geçmek (yerini bırakıp başka bir yer almak)
    • em van rojan diçin xaniyê nû

      biz bu günlerde yeni eve geçiyoruz

17. geçmek (sürümü olmak, satılmak)
    • ev mal li vir pir diçe

      bu mal burada çok geçiyor

18. varmak, kıymak
    • destê min naçê bihok û hinarên wê

      elim varmaz ayvasına narına

19. varmak (secdeye varmak)
    • çûn secdeyê

      secdeye varmak

20. sürmek, devam etmek (zaman geçmek)
    • pir naçe wê her tişt derkeve holê

      çok sürmez her şey ortaya çıkar

21. ilerlemek (vakit için)
22. almak (yol için gitmek)
    • hûn dê di saetekê de wê riyê biçin

      o yolu bir saatte alırsınız

23. açılmak (gemi vb. için; gitmek, uzaklaşmak) # açılmak (sis, karanlık, duman için)
24. inmek (uzamak, varmak)
    • dîwar heta jêrê diçe

      duvar ta aşağıya kadar iniyor

25. merdiven dayamak (yaşa basmak veya yaklaşmak)
    • em çûne pêncî û şêstan

      elliye merdiven dayamışız

26. girmek, sığmak
    • destê min naçe vî lepikî

      elim bu eldivene girmiyor

27. inmek (konaklamak)
    • hûn dê herin kîjan otelê?

      hangi otele ineceksiniz?

28. kaçmak (bir yana doğru kaymak)
    • xalî bi jêr de çûye

      halı aşağıya kaçmış

29. kesilmek
    • elektrik çû

      elektrik kesildi

Söyleniş

IPA^(anahtar): [ˈt͡ʃuːn]