Vikisözlük:Kullanıcılar

Vikisözlük'te bir kullanıcının belirli eylemleri gerçekleştirebilmesi, bazıları sistem tarafından otomatik olarak atanan, bazıları da elle atanması gereken çeşitli etiketlerin o kullanıcı hesabıyla ilişkinledirilmesini gerektirir. Herhangi bir etikete sahip olan kullanıcı, o etikete sahip olan 'kullanıcı grubunun' belirli izinlerine ve MediaWiki yazılımının o kullanıcı grubu tarafından kullanılmasına izin verilen belirli özelliklerini kullanma yetkisine sahip olur.

Bilgi

Kullanıcılar, üyesi oldukları yetki grubunun mümkün en üst izinlerine sahip olurlar. Örneğin bir kullanıcı, hem hizmetli, hem bürokrat hem de 'rollbacker' kullanıcı gruplarına dahilse, yalnızca 'sysop' kullanıcı grubundaki kullanıcılar tarafından girilebilen Özel:İzlenmeyenSayfalar sayfasını, yalnızca 'bureaucrat' kullanıcı grubundaki kullanıcılar tarafından girilebilen Özel:RenameUser sayfasını ve ayrıca yalnızca 'sysop' ve 'rollbacker' gruplarındaki kullanıcılar tarafından girilebilen rollback yetkisini kullanabilir. Bu kullanıcı 'bureaucrat' ve 'sysop' grubundan çıkarılsa dahi, 'rollbacker' kullanıcı grubuna dahil olduğu için rollback fonksiyonunu kullanmaya devam edebilecektir.

Özet

Anonim katkıcılar da dahil olmak üzere siteye giren tüm ziyaretçiler '*' grubuna dahil olurlar. Kullanıcı girişi yapmış kullanıcılar '*' grubunun yanısıra, 'user' grubuna dahil olurlar. Yeni kayıt olmuş bir kullanıcı, hesabı açmasının üzerinden dört gün geçmesi ve 10 katkıya sahip olması halinde sistem tarafından otomatik olarak 'autoconfirmed' kullanıcı grubuna dahil edilir. Diğer kullanıcı grubu etiketleri yalnızca istek üzerine verilir: örneğin 'bot' yetkisi almak isteyen bir kullanıcı bu ihtiyacını gereklendirirse bu yetkiyi alabilir (bakınız: Vikisözlük:Botlar). Ayrıca 'rollbacker' yetkisi de istek üzerine verilir. 'sysop' ve 'bureaucrat' gibi diğer yetki grubu etiketleri, Vikisözlük:Hizmetli başvurusu sayfasında topluluk tarafından tartışılıp konsensusa varılması halinde verilir. 'oversight' ve 'checkuser' yetkilendirmeleri yalnızca Hakem Kurulu'nun onayı ve bu yetkiyi alacak kişinin Wikimedia Vakfı'na kimliğini doğrulatması sonrasında verilir.

Kullanıcı grupları

Temel kullanıcı grupları

Anonim kullanıcılar

Bir hesap oluşturmamış ya da kullanıcı girişi yapmamış tüm katkıcılar, tüm Vikisözlük sayfalarını (bazı girişi kısıtlanmış Özel sayfalar hariç) okuyabilir ve yarı koruma halinde olmayan tüm sayfaları düzenleyebilirler. Herhangi bir isim alanındaki sayfaların tartışma sayfalarını oluşturabilirlar fakat viki'nin bazı yerlerinde sayfa oluşturmak için yardım istemeleri gerekebilir. Anonim kullanıcılar dosya yükleyemezler. Bir maddeye bir ya da daha çok dış bağlantı eklemek istediklerinde bir CAPTCHA sorusunu cevaplamak ve sayfa önbelleğini boşaltmak için bir onay linkine tıklamak zorundadırlar. İnternete her girildiğinde çoğunlukla farklı bir ip numarası alındığı için, farklı zamanlarda farklı anonim kullanıcılar tesadüfen aynı ip numarasına sahip olabilirler. Ayrıca tüm kullanıcılar, site API'sini 500 kayıtlık betikler halinde sorgulayabilir.

Yeni kullanıcılar

Bir hesap oluşturan kullanıcı, derhal maddeler yaratmaya (MediaWiki isim alanı dışında ve dakikada en fazla 8 tane olmak üzere) başlayabilir ve ayrıca eğer tercihlerinde bir elektronik posta adresi belirlemişse diğer kullanıcılara elektronik posta gönderebilir. Giriş yapmış tüm kullanıcılar yaptıkları değişiklikleri küçük değişiklik olarak işaretleyebilir. Sayfa önbelleğini bir onay adımına gerek kalmaksızın boşaltabilir fakat dış bağlantı eklerken CAPTCHA sorularını cevaplamak zorundadır. Ayrıca kayıtlı bir kullanıcı, Özel:Tercihler aracılığıyla veya kendi monobook.css ya da monobook.js dosyalarına CSS ya da JavaScript kuralları ekleyerek, kendi kullanıcısı için Wikimedia arayüzünü ve seçeneklerini özelleştirebilir.

Otomatik onaylanmış kullanıcılar

Vikisözlük'teki bir dizi yetki yalnızca belirli gereksinimleri sağlayan kullanıcı hesaplarına verilir: 'autoconfirmed' grubuna dahil olma şartlarına sahip olan kullanıcılara. Bir kullanıcı ne zaman kısıtlanmış bir eylemi gerçekleştirmek isterse yazılım tarafından kendiliğinden onaylanmış olma durumu kontrol edilir. Bir kullanıcının kendiliğinden onaylanması çeşitli durumlarda farklılık gösterebilir: Vikisözlük'teki pek çok kullanıcı için hesabın dört günden önce açılmış olması ve en az 10 değişiklik yapmış bulunması yeterlidir. Ne var ki, Tor ağı üzerinden bağlanan kullanıcılar için bu şartlar, 90 gün ve 100 değişiklik olarak değiştirilmiştir.

Kendiliğinden onaylanmış olma durumu, maddelerin adlarının değiştirilmesi, yarı koruma altındaki sayfaların düzenlenmesi ve dosya yükleme ya da halihazırda bulunan bir dosyanın üzerine yenisini yükleme işlemleri için gereklidir. Bir kullanıcı kendiliğinden onaylanmış olduğunda, pek çok eylem için CAPTCHA girmesi gerekliliği ortadan kalkar.

Onaylanmış kullanıcılar

Bazı durumlarda, bazı hesapların alışıldık otomatik onay sürecinden muaf tutulması gerekmektedir. 'confirmed' grubu 'autoconfirmed' grubuyla aynı yetkilere sahiptir, fakat bu etiket gerekli görüldüğünde kahyalar tarafından sağlanabilir. Bu gruptaki kullanıcıları görmek için Special:Listusers/confirmed sayfasına bakabilirsiniz.

Hizmetliler, bürokratlar ve kâhyalar

Hizmetliler

Vikisözlük'te hizmetlilik güç değil sorumluluk anlamına gelir. Hizmetlilerin topluluğu yönetme durumları yoktur. Tüm diğer Vikisözlük gibi eşit söz hakkına sahiptirler; kuralları koymazlar. Farkları sadece Vikisözlük'te yazılımın sunduğu birkaç özel fonksiyonu kullanabilmeleridir. Hizmetli hakları, yalnızca isteyen kullanıcılara topluluk tarafından verilir. 'administrator' kullanıcı grubunun üyesi olan kullanıcılar, viki'nin belirli fonksiyonlarını kullanabilmelerini sağlayan bir takım araçlara ulaşım yetkisine sahiptir. Bu araçlar şöyle listelenebilir: madde silme, maddeleri koruma altına alma, kullanıcı engelleme, koruma altındaki sayfaları düzenleyebilme, isteyen kullanıcılara 'ipblock-exempt' yetkilerini verme. Bunlar haricinde, diğer editörlerden hiçbir farkları yoktur.

Hizmetliler listesinin en güncel hali için Özel:KullanıcıListesi/sysop sayfasına bakabilirsiniz.

Bürokratlar

Bazı hizmetliler ek olarak bürokrat sıfatına sahiptirler. Bürokratlar hizmetlilik görevlerinin yanı sıra 3 ek fonsiyona daha sahiptirler.

Normal bir kullanıcıyı hizmetli veya bürokrat atayabilirler. (Azledemezler. Azletme Meta'daki kâhyalar tarafından yapılabilir.)
Bir kullanıcıya bot statüsü verebilirler ya da bot statüsünü iptal edebilirler.
Bir kullanıcıya arayüz yöneticisi yetkisi verebilirler ve geri alabilirler.

Bürokratlar listesinin en güncel hali için Özel:KullanıcıListesi/bureaucrat sayfasına bakabilirsiniz.

Kâhyalar

Ayrıca bakınız: meta:Steward

Kâhyalar, seçilerek görev alırlar ve tüm Wikimedia Vakfı'na ait tüm vikilerde görev yaparlar.

Kahyalar grubundaki kullanıcılar, Wikimedia Vakfı'na ait tüm vikilerde, herhangi bir kullanıcıya herhangi bir izni atayabilir ve/veya bu izni o kullanıcıdan geri alabilirler.

Kâhyalar genellikle bir vikide gerekli değişiklikleri yapabilecek bir kullanıcı olmadığı durumlarda devreye girerler ve yerel olarak bir bürokratı bulunmayan vikilerde, hizmetli veya bürokrat' yetkileri verebilir, ya da istifa veya kötüye kullanım gibi nedenlere bağlı olarak bu yetkileri geri alabilirler.

Kâhyalar ayrıca, gözetmenlik ve denetçilik yetkileri de verebilirler veya geri alabilirler. Bu yetkilere sahip kullanıcısı olmayan vikilerde gözetmen veya denetçi olarak da görev yapabilirler.

Kâhyaların tüm hareketleri meta:Special:Log/rights sayfasında kayıt altında olup bu gruptaki kullanıcıların bir listesi meta:Special:Listusers/steward sayfasından görülebilir.

Özel fonksiyonlara erişim veren diğer etiketler

IP engelleme muafı

IP engelleme muafı etiketine sahip olan kullanıcılar ('ipblock-exempt' kullanıcı grubu), bazı durumlarda yapılan geniş çaplı IP engellemelerinden etkilenmiş, bu sebeple hizmetliler tarafından bu durumdan kurtarılmak üzere bu gruba dahil edilmişlerdir. Bazı durumlarda, belirli IP'lerin ya da IP aralıklarının engellenmesi gerekmekte, ancak bunun da yeterli olmadığı durumlarda "yalnızca anonim kullanıcılar" seçeneği kapatılarak, o IP'ler üzerinden gelen kayıtlı da olsa tüm kullanıcılar engellenmektedir (bakınız: AUTOBLOCK). Bu durumda ortaya çıkan mağduriyeti ortadan kaldırmak için bu kullanıcı grubu kullanılır.

Ipblock-exempt etiketine sahip kullanıcılar listesinin en güncel hali için Özel:KullanıcıListesi/ipblock-exempt sayfasına bakabilirsiniz.

Hesap oluşturucular

Hesap oluşturucu (Accountcreator) etiketine sahip olan kullanıcılar ('accountcreator' kullanıcı grubu) bir IP'den günde 6 hesap yaratımı kısıtlamasından etkilenmezler ve böylece kısıtlama olmadan pek çok hesap açabilirler. İngilizce Vikipedi'deki hesap yaratım isteklerine (bakınız: Wikipedia:Request an account) cevap verirler.

Hesap oluşturucu etiketine sahip kullanıcılar listesinin en güncel hali için Özel:KullanıcıListesi/accountcreator sayfasına bakabilirsiniz.

Arayüz yöneticileri

Kısayol:
VS:AY

Arayüz yöneticileri, arayüz hakkındaki sayfalarda değişiklik yapma haklarına sahiptirler:

Diğer kullanıcıların CSS dosyalarında değişiklik yapabilme
Diğer kullanıcıların JS dosyalarında değişiklik yapabilme
Diğer kullanıcıların JSON dosyalarında değişiklik yapabilme
Site CSS dosyalarında değişiklik yapabilme
Site JSON dosyalarında değişiklik yapabilme
Site JavaScript dosyalarında değişiklik yapabilme
Kullanıcı arayüzünü değiştirebilme

Bu gruptaki kullanıcıların seçilmesine dahir bir yönerge henüz yoktur. Arayüz yöneticisi yetkisini bürokratlar verip geri alabilir.

Arayüz yöneticisi grubundaki kullanıcılar listesinin en güncel hâli için bu sayfaya bakabilirsiniz.

Gözetmenler

Gözetmen etiketine sahip olan kullanıcılar ('oversight' kullanıcı grubu) maddenin geçmiş sürümlerini tüm kullanıcılardan kalıcı olarak gizlemesine imkan veren Özel:HideRevision ve bu gizleme işlemlerinin kayıtları ve gizlenen sürümlerin görülebildiği Özel:Oversight sayfalarına erişebilirler. Bu hak, en az 18 yaşında olan ve Wikimedia Vakfı'na kimliğini doğrulatan, son derece az sayıdaki kişiye verilmiştir.

Gözetmen etiketine sahip kullanıcılar listesinin en güncel hali için Özel:KullanıcıListesi/oversight sayfasına bakabilirsiniz.

Denetçiler

Denetçi etiketine sahip olan kullanıcılar ('checkuser' kullanıcı grubu) Özel:Denetçi sayfasına erişim yetkisi vardır. Bir kullanıcı hesabının Vikisözlük'te değişiklik yaptığı tüm IP'lerin listesini, bir IP tarafından yapılmış tüm değişikliklerin listesini ya da aynı IP adresini kullanmış olan bütün kullanıcı hesaplarını görüntüleme hakkına sahiptir. Ayrıca denetçi isteklerinin kayıtlarını da görüntüleyebilirler. Bu hak, en az 18 yaşında olan ve Wikimedia Vakfı'na kimliğini doğrulatan, son derece az sayıdaki kişiye verilmiştir.

Denetçi etiketine sahip kullanıcılar listesinin en güncel hali için Özel:KullanıcıListesi/checkuser sayfasına bakabilirsiniz.

İçe aktarıcılar ve Vikilerarası içe aktarıcılar

İçe aktarıcılar ve Vikilerarası içe aktarıcılar (Importers ve Transwiki), Özel:İçeAktar sayfasında izinler vermek üzere tasarlanmış fakat kullanılmayan etiketlerdir. MediaWiki yazılımı doğrudan XML dosyalarından içe aktarma kabiliyeti sağlasa da, bu özellik pek çok Wikimedia projesinde kapalı tutulmaktadır.

İçe aktarma fonksiyonuyla ilgili daha fazla bilgi almak için, Meta'daki Help:Import sayfasına bakabilirsiniz.

Diğer etiketli hesaplar

Botlar

Botlar Vikisözlük'te bazı rutin işleri, ya da elle yapılması çok uzun sürecek olan değişiklikleri yapmak için tasarlanmış yazılımlardır. Bot ismi robottan gelmektedir ve yazılım dünyasında yaygın kullanılan bir kısaltmadır. Bot hesapları tamamen otomatik ya da yarı otomatiktir, doğası gereği yaptığı düzenlemeler iyi tanımlanmıştır ve eğer bir bot verilen görev harici başka bir şey yapacak olursa çarçabuk farkedilip engellenir. Bu sebeple bot değişiklikleri, diğer kullanıcıların değişikliklerinden daha az denetleme gerektirir.

Bu sebeple, bot etiketli hesapların katkıları ('bot' kullanıcı grubu), bot değişikliklerini gizlemeyi seçen kullanıcıların son değişikliklerde ve izleme listesinde görünmez. Kullanıcı mesaj sayfalarında botlar tarafından yapılan küçük değişiklikler, yeni mesaj geldiğini belirten turuncu şeriti ortaya çıkarmaz. Bot hesapları, API'sini 500 yerine 5000 kayıtlık betikler halinde sorgulayabilir.

Botlar listesinin en güncel hali için Özel:KullanıcıListesi/bot sayfasına bakabilirsiniz.