YeniKurum:Ana Türkçe/elig

Bu madde yapay sözcükler veya kökler içermektedir. Dolayısıyla bu maddedeki girdi(ler) direkt olarak doğru kabul edilememekle birlikte, karşılaştırma yöntemi kullanılarak varlığı tahmin edilen sözcüklerdir.

Ana Türkçe

Köken

Genel olarak basit ad olarak sayılmakla birlikte bir kaç öneri öne sürülmüştür:

1. Nişanyan *al- (“almak”) + -ïg türetimini öne sürer, ancak sözcük hiçbir zaman kalın ünlülü kaydedilmemiştir.
2. Sevortyan ise Türkçe ağızlarındaki elmek (“el”) sözcüğünü karşılaştırıp *el- + *-ig türetimini öne sürer.
3. Tekin ise *ẹĺ- (“eşmek”) + -ig şeklinde türetir.

Ad

*elig (belirtme hâli *elgig ve ya *eligni)

1. (anatomi) el

Türetilmiş kavramlar

• elig-e- (“elemek”)
  • *elge-k (“elek”)

Uğradığı değişimler

uğradığı değişimler

• Oğur:
  • İdil Bulgarcası: الو (elüw)
    • Çuvaş: алӑ (ală)
• Argu:
  • Halaçça: əl
• Oğuz:
  • Eski Anadolu Türkçesi:
    • Azerice: əl
    • Osmanlı Türkçesi: ال‎ (el)
      • Türkçe: el
      • Gagavuzca: el
  • Salarca: el
  • Türkmence: el
• Karluk:
  • Karahanlıca: [alfabe isteniyor] (elig)
    • Çağatayca: [alfabe isteniyor] (elik)
      • Uygurca: [alfabe isteniyor] (ilik)
      • Özbekçe: ilik
• Kıpçak:
  • Doğu Kıpçak:
    • Güney Altayca: ӧлӱ (ölü)
• Sibirya:
  • Eski Türkçe: 𐰠𐰏‎ (elig)
    • Eski Uygurca: ʾlyk (elig)
      • Sarı Uygurca: ələɢ
  • Kuzey Sibirya:
    • Dolganca: илии
    • Yakutça: илии (ilii)
  • Güney Sibirya:
    • Sayan Türkçesi:
    • Yenisey Türkçesi:
      • Şorca: илик

Kaynakça

• Clauson, Gerard (1972). An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish (İngilizce), sayfa 140, Oxford: Clarendon Press. ISBN 9634812686.

• Erdi, Seçkin (2005). Divanü Lügati't - Türk. İstanbul: Kabalcı Yayınevi. ISBN 975-997-013-9.

• Nişanyan Sözlük'te: el maddesi
• Räsänen, Martti (1969). Versuch eines etymologischen Wörterbuchs der Türksprachen (Almanca), sayfa 39, Helsinki: Suomalais-ugrilainen seura. ISBN 0901342041.

• Севортян, Э. В. (1974). Этимологический словарь тюркских языков, 1. Cilt (Rusça), sayfa 260, Moscow: Наука.