نظام
Arapça
değiştirKöken
değiştir- ن ظ م (n-ẓ-m)
Söyleniş
değiştirAd
değiştirنِظَام (niẓām) e (çoğul نُظُم (nuẓum) veya أَنْظِمَة (ʾenẓime))
- düzenlilik, nizam
- emir
- kaide, kural
- metot, usul, yöntem
- (politika) rejim: (muhtemelen نِظَام الْحُكْم (niẓām el-ḥukm, “kaideler sistemi”) kelimesinin kısasıdır.)
Çekimleme
değiştirنِظَام (niẓām) ad çekimi
tekil | basit tekil munsarıf | ||
---|---|---|---|
belirsiz | belirli | kurgu | |
ölçüsüz | نِظَام niẓām |
النِّظَام en-niẓām |
نِظَام niẓām |
yalın | نِظَامٌ niẓāmün |
النِّظَامُ en-niẓāmü |
نِظَامُ niẓāmü |
belirtme | نِظَامًا niẓāmen |
النِّظَامَ en-niẓāme |
نِظَامَ niẓāme |
tamlayan | نِظَامٍ niẓāmin |
النِّظَامِ en-niẓāmi |
نِظَامِ niẓāmi |
ikil | belirsiz | belirli | kurgu |
ölçüsüz | نِظَامَيْن niẓāmeyn |
النِّظَامَيْن en-niẓāmeyn |
نِظَامَيْ niẓāmey |
yalın | نِظَامَانِ niẓāmāni |
النِّظَامَانِ en-niẓāmāni |
نِظَامَا niẓāmā |
belirtme | نِظَامَيْنِ niẓāmeyni |
النِّظَامَيْنِ en-niẓāmeyni |
نِظَامَيْ niẓāmey |
tamlayan | نِظَامَيْنِ niẓāmeyni |
النِّظَامَيْنِ en-niẓāmeyni |
نِظَامَيْ niẓāmey |
çoğul | basit cem'-i mükesser munsarıf; ـَة (-a)'da cem'-i mükesser munsarıf | ||
belirsiz | belirli | kurgu | |
ölçüsüz | نُظُم; أَنْظِمَة nuẓum; ʾenẓime |
النُّظُم; الْأَنْظِمَة en-nuẓum; el-ʾenẓime |
نُظُم; أَنْظِمَة nuẓum; ʾenẓime |
yalın | نُظُمٌ; أَنْظِمَةٌ nuẓumün; ʾenẓimetün |
النُّظُمُ; الْأَنْظِمَةُ en-nuẓumü; el-ʾenẓimetü |
نُظُمُ; أَنْظِمَةُ nuẓumü; ʾenẓimetü |
belirtme | نُظُمًا; أَنْظِمَةً nuẓumen; ʾenẓimeten |
النُّظُمَ; الْأَنْظِمَةَ en-nuẓume; el-ʾenẓimete |
نُظُمَ; أَنْظِمَةَ nuẓume; ʾenẓimete |
tamlayan | نُظُمٍ; أَنْظِمَةٍ nuẓumin; ʾenẓimetin |
النُّظُمِ; الْأَنْظِمَةِ en-nuẓumi; el-ʾenẓimeti |
نُظُمِ; أَنْظِمَةِ nuẓumi; ʾenẓimeti |
Alt kavramlar
değiştir- نِظَام صَوْتِيّ (niẓām ṣavtiyy) ،نِظَام شَمْسِي (niẓām şemsī)
Türetilmiş kavramlar
değiştir- نِظَامِيَّة (niẓāmiyye) ،نِظَامِيّ (niẓāmiyy)
Türevleri
değiştir- Avarca: низам (nizam)
- Farsça: نظام
- Kazakça: низам (nizam)
- Kırgızca: мыйзам (mıyzam)
- Kumukça: низам
- Kürtçe:
- Kuzey Kürtçe: nîzam
- Osmanlı Türkçesi: نظام
- Türkçe: nizam
- Svahili: nidhamu
Kaynaklar
değiştir- Hans Wehr (1976), “نظام”, A Dictionary of Modern Written Arabic, J. Milton Cowan, editör, 4. baskı, Ithaca, NY, A.B.D.: Spoken Language Services, ISBN 0-87950-001-8
Osmanlıca Türkçesi
değiştirKöken
değiştirSöyleniş
değiştirAd
değiştirنظام (nizâm)
Çekimleme
değiştirنظام (nizâm) adının çekimi
tekil | çoğul | |
---|---|---|
yalın | نظام nizâm |
نظاملر nizâmlar |
belirtme | نظامی nizâmı |
نظاملری nizâmları |
yönelme | نظامه nizâma |
نظاملره nizâmlara |
bulunma | نظامده nizâmda |
نظاملرده nizâmlarda |
ayrılma | نظامدن nizâmdan |
نظاملردن nizâmlardan |
tamlayan | نظامڭ nizâmın |
نظاملرڭ nizâmların |
iyelik | ||
tekil | çoğul | |
1. tekil (benim) | نظامم nizâmım |
نظاملرم nizâmlarım |
2. tekil (senin) | نظامڭ nizâmın |
نظاملرڭ nizâmların |
3. tekil (onun) | نظامی nizâmı |
نظاملری nizâmları |
1. çoğul (bizim) | نظاممز nizâmımız |
نظاملرمز nizâmlarımız |
2. çoğul (sizin) | نظامڭز nizâmınız |
نظاملرڭز nizâmlarınız |
3. çoğul (onların) | نظامی nizâmı نظاملری nizâmları |