𐰘𐰇𐰔

Eski Türkçe

Yüz sayısı

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /jyz/
• Heceleme: yüz

Köken 1

Ana Türkçe *yǖŕ (“yüz”) sözcüğünden devralındı. Çuvaşça ҫӗр (śĕr), Halaçça yü̂z, Türkçe yüz, Özbekçe yuz, Başkurtça йөҙ (yöð), Yakutça сүүс (süüs) sözcükleri ile eş asıllıdır.

Sayı adı

𐰘𐰇𐰔 (yüz) (sıra hâli 𐰘𐰇𐰔𐰨‎ (yüzünč), topluluk hâli 𐰘𐰇𐰔𐰏𐰇‎ (yüzegü))

1. (matematik) yüz
   • MS 9. yy., Irk Bitig, Kehanet 32:

     𐰋𐰃𐰼:𐱃𐰉𐰞𐰴𐰆:𐰘𐰇𐰔:𐰉𐰆𐰞𐱃𐰃:𐰘𐰇𐰔:𐱃𐰉𐰞𐰴𐰆:𐰢𐰃𐰭:𐰉𐰆𐰞𐱃𐰃:𐰢𐰃𐰭:𐱃𐰉𐰞𐰴𐰆:𐱅𐰇𐰢𐰤:𐰉𐰆𐰞𐱃𐰃:𐱅𐰃𐰼

     bir:tabïlqu:yüz:boltï:yüz:tabïlqu:miŋ:boltï:miŋ:tabïlqu:tümen:boltï:tér

     Bir gül yüz oldu, yüz gül bin oldu, bin gül on bin oldu der.

Köken 2

Ana Türkçe *yǖŕ (“yüz”) sözcüğünden devralındı. Çuvaşça ҫӑвар (śăvar), Halaçça yü̂z, Türkçe yüz, Özbekçe yuz, Başkurtça йөҙ (yöð), Yakutça сүүс (süüs) sözcükleri ile eş asıllıdır.

Ad

𐰘𐰇𐰔 (yüz)

1. (anatomi) yüz
   • MS 8. yy., Kül Tigin Yazıtı, D33:

     𐰖𐰺𐰴𐰃𐰦𐰀:𐰖𐰞𐰢𐰽𐰃𐰦𐰀:𐰘𐰇𐰔:𐰺𐱃𐰸:𐰸𐰆𐰣:𐰆𐰺𐱃𐰃:𐰘𐰇𐰔𐰭𐰀:𐰉𐱁𐰃𐰭𐰀:𐰋𐰃𐰼:𐱅𐰏𐰼𐰢𐰓𐰃

     yarïqïnta:yalmasïnta:yüz:artuq:oqun:urtï:yüziŋe:bašïŋa:bir:tegürmedi

     (Kül Tigin'i) zırhından (ve) kaftanından yüzden fazla okla vurdular (ama) yüzüne (ve) başına bir (ok bile) değmedi.

Kaynakça

• Clauson, Gerard (1972). An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish (İngilizce), sayfa 983, Oxford: Clarendon Press. ISBN 9634812686.

• Tekin, Talât (1968). A Grammar of Orkhon Turkic (İngilizce), sayfa 408, Bloomington: Indiana University. ISBN 9789757981190.

• Tekin, Talât (1993). Irk Bitig: The Book of Omens (İngilizce), sayfa 69, Wiesbaden: Otto Harrassowitz. ISBN 978-3-447-03426-5.

• Tekin, Talat (2010). Orhon Yazıtları, 4. basım, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. ISBN 975-16-0065-0.

• Tekin, Talat (2004). Irk Bitig Eski Uygurca Fal Kitabı. Ankara: Öncü Kitap. ISBN 975-7447-11-0.