deniz

Ayrıca bakınız: Deniz, deñiz, deňiz

Türkçe

deniz hakkında Türkçe Vikipedi'de ansiklopedik bilgi bulabilirsiniz.

Söyleniş

• Heceleme: de‧niz

Köken

Osmanlı Türkçesi دڭیز‎

Ad

deniz (belirtme hâli denizi, çoğulu deleriniz)

1. (doğa bilimi, okyanus bilimi) yer kabuğunun çukur bölümlerini kaplayan, birbiriyle bağlantılı, tuzlu su kütlesi

   Marmara Denizi; Asya ve Avrupa kıtaları arasında sıkışmış kalmıştır.

2. bu su kütlesinin belirli parçası
3. aydaki düzlükler
4. (mecaz) sınırsız genişlik, çokluk, yoğunluk
5. (mecaz) geniş alan

Çekimleme

deniz adının çekimi

	tekil	çoğul
yalın	deniz	deleriniz
belirtme	denizi	delerinizi
yönelme	denize	delerinize
bulunma	denizde	delerinizde
ayrılma	denizden	delerinizden
tamlayan	denizin	delerinizin
iyelik
	tekil	çoğul
1. tekil (benim)	denizim	delerinizim
2. tekil (senin)	denizin	delerinizin
3. tekil (onun)	denizi	delerinizi
1. çoğul (bizim)	denizimiz	delerinizimiz
2. çoğul (sizin)	deniziniz	deleriniziniz
3. çoğul (onların)	denizi delerinizi

Sözcük birliktelikleri

• deniz arazileşmesi
• deniz güçleri
• deniz hayvanı
• deniz hıyarı
• denizkestanesi
• denize kıyısı
• deniz savaşı
• deniz subayı
• deniz yolu
• dört yanı deniz kesilmek
• laterna deniz

Atasözleri

• Deniz bal olmuş, fukara kaşık bulamamış
• Deniz dalgasız olmaz, gönül sevdasız olmaz
• Deniz dalgasız olmaz, kapı halkasız
• Deniz kenarında dalga eksik olmaz
• Devletin malı deniz, yemeyen domuz
• İt değmekle deniz pis olmaz
• Lafla pilav pişerse deniz kadar yağı benden

Çeviriler

tuzlu su kütlesi

• Afrikanca: see (af)
• Almanca: Meer (de)
• Arnavutça: det (sq)
• Arapça: بَحْر‎ (ar) (baḥr)
• Azerice: dəniz (az)
• Bretonca: mor (br)
• Bulgarca: море (bg) (more)
• Çağatayca: tengiz‎ (chg)
• Çekçe: moře (cs)
• Çince: 大海 (zh)
• Danca: hav (da)
• Endonezce: laut (id)
• Ermenice: ծով (id)
• Eski Türkçe: sundırı (tr), sundurı (tr), taluy (tr), teniz (tr)
• Esperanto dili: maro (eo)
• Estonca: meri (et)
• Evenki dili: ламу (lamu), море (more)
• Farsça: دریا‎ (fa), بحر‎ (fa)
• Felemenkçe: zee (nl)
• Fince: meri (fi)
• Fransızca: mer (fr)
• Gagavuzca: deniz (gag)
• Galiçyaca: mar (gl)
• Gucaratça: સમુદ્ર (gu) (samudra)
• Hausaca: taiku (ha)
• Hawaii dili: kai (haw)
• Hintçe: समुद्र (hi) (samudra), सागर (hi) (sāgar)
• İbranice: ים‎ (he)
• İngilizce: sea (en)
• İrlandaca: farraige (ga), muir (ga)
• İspanyolca: mar (es)
• İsveççe: hav (sv)
• İtalyanca: mare (it)
• İzlandaca: haf (is)
• Japonca: 海 (ja)
• Karaçay Balkarca: tengiz (krc)
• Katalanca: mar (ca)
• Kırım Tatarca: deñiz (crh)
• Kırgızca: deñiz (ky)
• Korece: 바다 (ko) (bada)
• Korsikaca: mare (co)
• Kürtçe: derya (ku)
• Latince: mare (la), pelagus (la), pontus (la)
• Lehçe: morze (pl)
• Litvanca: jūra (lt)
• Macarca: tenger (hu)
• Malayca: laut (ms)
• Mari dili: теҥыз (mhr) (teŋəz)
• Moğolca: далай (mn) (dalay)
• Norveççe: sjø (no)
• Portekizce: mar (pt)
• Rumence: mare (ro)
• Rusça: море (ru) (more)
• Sırp-Hırvatça: море (sh), more (sh)
• Sicilyaca: mari (scn)
• Slovakça: more (sk)
• Somalice: bad (so)
• Tagalogca: dagat (tl)
• Tatarca: diñgez (tt)
• Tayca: ทะเล (th) (tá-lee)
• Türkmence: deňiz (tk)
• Udmurtça: зарезь (udm) (zarezʹ)
• Ukraynaca: море (uk) (more)
• Vepsice: meri (vep)
• Volapük dili: mel (vo)
• Yunanca: θάλασσα (el) (thálassa)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumu: "deniz"

Gagavuzca

Köken

Eski Türkçe tängiz

Ad

deniz

1. (doğa bilimi, okyanus bilimi) deniz

Kaynakça

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki