hadis

Türkçe

Köken

Osmanlı Türkçesi حديث‎, Arapça حَدِيث‎ (ḥadīs̱).

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /ha.ˈdis/
• Heceleme: ha‧dis

Ad

hadis (belirtme hâli hadisi, çoğulu hadisler)

1. (Ehl-i Sünnet) İslâm Peygamberi'inin söz veya davranışları

   Küçük ve büyük cihadı konu alan hadis sadece Beyhâkî'de rivayet edilmiş olup senedi zayıf görülmüştür.

2. (Şia) İslâm Peygamberi veya imamlardan birinin söz veya davranışları

   „Dinde bütün yeniliklerin değişiklik, bütün değişikliklerin bidat ve bütün bidatların ateşte olduğuna dair hadis, Sünnîlikle Şiîliğin beraberce doğru olarak kabul ettiği ender hadislerdendir“ dedi.

3. (ilim dalı, İslâm) Bu davranış ve söylenmiş sözleri konu alan ilim dalı

Çekimleme

hadis adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		hadis	hadisler
belirtme		hadisi	hadisleri
yönelme		hadise	hadislere
bulunma		hadiste	hadislerde
ayrılma		hadisten	hadislerden
tamlayan		hadisin	hadislerin
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	hadisim	hadislerim
	belirtme	hadisimi	hadislerimi
	yönelme	hadisime	hadislerime
	bulunma	hadisimde	hadislerimde
	ayrılma	hadisimden	hadislerimden
	tamlayan	hadisimin	hadislerimin
2. tekil	yalın	hadisin	hadislerin
	belirtme	hadisini	hadislerini
	yönelme	hadisine	hadislerine
	bulunma	hadisinde	hadislerinde
	ayrılma	hadisinden	hadislerinden
	tamlayan	hadisinin	hadislerinin
3. tekil	yalın	hadisi	hadisleri
	belirtme	hadisini	hadislerini
	yönelme	hadisine	hadislerine
	bulunma	hadisinde	hadislerinde
	ayrılma	hadisinden	hadislerinden
	tamlayan	hadisinin	hadislerinin
1. çoğul	yalın	hadisimiz	hadislerimiz
	belirtme	hadisimizi	hadislerimizi
	yönelme	hadisimize	hadislerimize
	bulunma	hadisimizde	hadislerimizde
	ayrılma	hadisimizden	hadislerimizden
	tamlayan	hadisimizin	hadislerimizin
2. çoğul	yalın	hadisiniz	hadisleriniz
	belirtme	hadisinizi	hadislerinizi
	yönelme	hadisinize	hadislerinize
	bulunma	hadisinizde	hadislerinizde
	ayrılma	hadisinizden	hadislerinizden
	tamlayan	hadisinizin	hadislerinizin
3. çoğul	yalın	hadisi hadisleri
	belirtme	hadisini hadislerini
	yönelme	hadisine hadislerine
	bulunma	hadisinde hadislerinde
	ayrılma	hadisinden hadislerinden
	tamlayan	hadisinin hadislerinin

Üst kavramlar

• (Ehl-i Sünnet, Şia): edille-i şer'iyye, haber
• (ilim dalı): İslâmî ilim

Alt kavramlar

• (Ehl-i Sünnet): fiten hadisi, mensuh hadis, muhkem hadis, muhtelif hadis, mutâbî hadis, nâsih hadis, şâhid hadis
• (Ehl-i Sünnet: metin itibarıyla): hadis-i kutsî, hadis-i şerif; mevzu hadis
• (Ehl-i Sünnet: nakil itibarıyla): âhâd hadis, mütevâtir hadis; merdud hadis; meşhur hadis; mevzu hadis
• (Ehl-i Sünnet: sâhibi itibarıyla): maktû hadis, merfû hadis, mevkuf hadis
• (Ehl-i Sünnet: sıhhati itibarıyla): hasen hadis, makbul hadis, sahih hadis
• (Ehl-i Sünnet: ilim dalı): cerh ilmi, garibü'l-hadîs ilmi, hadis râvîleri ilmi (rivayetü'l-hadîs ilmi), ilelü'l-hadîs ilmi, muhtelefü'l-hadîs ilmi, nasih ve mensuh ilmi, tadil ilmi

Kelime birliktelikleri

• 40 hadis (kırk hadis)
• (Ehl-i Sünnet): hadis âlimi, hadis hafızı

Türetilmiş kavramlar

• hadisçe,
• hadisçi,
• hadisçik,
• hadisken,
• hadisle,
• hadisli,
• hadisse,
• hadissiz,
• muhaddis,
• tahdis

İlgili kavramlar

• cezim, delil, fedâil, hafız, illet, karine, merdud, mevzu, mutavassıt, münker, mütâbaat, metrûk, müttehem, râvî, senet, siga, şazz, temrîz, tergib, terhib
• (Ehl-i Sünnetin makbûl eserleri): Kütüb-i Sitte, Kütüb-i Tis'a
• (Şianın makbûl eserleri): Kütüb-i Erbaa

Çeviriler

Ehl-i Sünnet, Şia

• Almanca: Hadith (de) e, n
• Arapça: حَدِيث‎ (ar) e (ḥadīs̱)
• Azerice: hədis (az)
• İngilizce: hadith (en)
• Türkçe:

  Osmanlı Türkçesi: حديث‎ (ota)

ilim dalı

• Almanca: Hadithwissenschaft (de) d
• Arapça: عِلْمُ الْحَدِيث‎ (ar) e (ʿilmü el-ḥadīs̱)
• İngilizce: hadith studies (en), science of hadith (en)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "hadis" maddesi

Ek okumalar

• Vikipedi'de hadis