keçi

Türkçe

Haftanın sözcüğü – 2008, 5. hafta

Köken

Osmanlı Türkçesi كجي‎, Eski Türkçe eçkü‎ (eçkü), ök‎ (ök).

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /ce.ˈt͡ʃi/
• Heceleme: ke‧çi

Ad

keçi (belirtme hâli keçiyi, çoğulu keçiler), sahiplik şekli keçi -si

1. (boynuzlugiller, evcil hayvanlar) boynuzlugiller (Bovidae) familyasının sığırlar (Bovinae) alt familyasından Capra cinsini oluşturan memelilere verilen ad.

Çekimleme

keçi adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		keçi	keçiler
belirtme		keçiyi	keçileri
yönelme		keçiye	keçilere
bulunma		keçide	keçilerde
ayrılma		keçiden	keçilerden
tamlayan		keçinin	keçilerin
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	keçim	keçilerim
	belirtme	keçimi	keçilerimi
	yönelme	keçime	keçilerime
	bulunma	keçimde	keçilerimde
	ayrılma	keçimden	keçilerimden
	tamlayan	keçimin	keçilerimin
2. tekil	yalın	keçin	keçilerin
	belirtme	keçini	keçilerini
	yönelme	keçine	keçilerine
	bulunma	keçinde	keçilerinde
	ayrılma	keçinden	keçilerinden
	tamlayan	keçinin	keçilerinin
3. tekil	yalın	keçisi	keçileri
	belirtme	keçisini	keçilerini
	yönelme	keçisine	keçilerine
	bulunma	keçisinde	keçilerinde
	ayrılma	keçisinden	keçilerinden
	tamlayan	keçisinin	keçilerinin
1. çoğul	yalın	keçimiz	keçilerimiz
	belirtme	keçimizi	keçilerimizi
	yönelme	keçimize	keçilerimize
	bulunma	keçimizde	keçilerimizde
	ayrılma	keçimizden	keçilerimizden
	tamlayan	keçimizin	keçilerimizin
2. çoğul	yalın	keçiniz	keçileriniz
	belirtme	keçinizi	keçilerinizi
	yönelme	keçinize	keçilerinize
	bulunma	keçinizde	keçilerinizde
	ayrılma	keçinizden	keçilerinizden
	tamlayan	keçinizin	keçilerinizin
3. çoğul	yalın	keçisi keçileri
	belirtme	keçisini keçilerini
	yönelme	keçisine keçilerine
	bulunma	keçisinde keçilerinde
	ayrılma	keçisinden keçilerinden
	tamlayan	keçisinin keçilerinin

Bilimsel adı

• Capra hircus

Alt kavramlar

evcil hayvan

• Ankara keçisi,
• çebiç,
• dağ keçisi,
• erkeç,
• karakeçi,
• kıl keçisi,
• Maltız keçisi,
• oğlak,
• teke
• tiftik keçisi,
• yaban keçisi

Deyimler

evcil hayvan

• keçileri kaçırmak,
• günah keçisi,
• inatçı keçi,
• keçi inadı,
• keçi sakal

Türetilmiş kavramlar

• keçi mantarı,
• keçi postu,
• keçi söğüdü,
• keçi tüyü,
• keçi yemişi,
• keçi yolu,
• keçiboynuzu,
• keçimemesi,
• keçisakalı,
• keçisağan,
• keçisedefi,
• keçitırnağı,
• keçice,
• keçici,
• keçicik,
• keçili,
• keçisi,
• keçiyken,
• keçiyle,
• keçiyse

Çeviriler

evcil hayvan

• Afrikaanca: bok (af)
• Almanca: Ziege (de) d
• Arnavutça: dhi (sq), cjap (sq)
• Azerice: keçi (az)
• Estonca: kits (et)
• Farsça: بز‎ (fa)
• Fince: vuohi (fi)
• Fransızca: chèvre (fr) d
• Gagavuzca: keçi (gag)
• Hausaca: akuya (ha)
• Hintçe: बकरी (hi) (bakrī)
• İbranice: קאב'רה‎ (he)
• İngilizce: goat (en)
• İspanyolca: cabra (es) d

  Yahudi İspanyolcası: kavra (lad)

• İsveççe: get (sv)
• Karaçay-Balkarca: eçki (krc)
• Kırgızca: ечки (ky) (yeçki)
• Lehçe: koza (pl)
• Letonca: kaza (lv)
• Macarca: kecske (hu)
• Malgaşça: ondry (mg)
• Marathi dili: बकरी (mr) (bakrī)
• Mokşa dili: сява (mdf) ( śava )
• Rusça: коза (ru) (koza)
• Tatarca: käcä (tt)

  Kırım Tatarcası: eçki (crh)

• Telugu dili: అజము (te) (ajamu), మేక (te) (mēka)
• Türkçe:

  Eski Türkçe: eçkü‎ (otk) (eçkü)

  Osmanlı Türkçesi: كجي‎ (ota)

• Türkmence: geçi (tk)
• Uygurca: ئۆچكە‎ (ug) (öchke)

Ayrıca bakınız

• Vikitür'de Capra hircus

Ek okumalar

• Vikipedi'de keçi

Ön ad

keçi (karşılaştırma daha keçi, üstünlük en keçi)

1. (mecaz) inatçı

Çeviriler

inatçı

• İngilizce: obstinate (en), stubborn (en)

Atasözleri

• Ala keçi her vakit püsküllü oğlak doğurmaz,
• Bir uyuz keçi bir sürüyü boklar,
• Keçi geberse de kuyruğunu indirmez,
• Keçi kurttan kurtulsa gergedan olur,
• Keçi nereye çıkarsa oğlağı da oraya çıkar,
• Keçide de sakal var,
• Keçileri kaçırmak,
• Keçinin uyuzu, çeşmenin gözünden su içer,
• Keçiye can kaygısı, kasaba et kaygısı,
• Keçiye içki içirmişler kurdun evini sormuş,
• Keçiyi yardan uçuran bir tutam ottur,
• Koyunun olmadığı yerde keçiye Abdurrahman Çelebi derler,
• Teke eti ilaç olur, keçi eti yel olur

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "keçi" maddesi

Azerice

Söyleniş

• Heceleme: ke‧çi

Ad

keçi

1. (boynuzlugiller) keçi

Gagavuzca

Köken

Eski Türkçe eçkü‎ (eçkü)

Söyleniş

• Heceleme: ke‧çi

Ad

keçi

1. (boynuzlugiller) keçi