öldürmek

Türkçe

Köken

ölmek sözcüğünden. Ana Türkçe *öltür- sözcüğünden devralındı.

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /øɫ.dyɾ.ˈmec/
• Heceleme: öl‧dür‧mek

Eylem

öldürmek (üçüncü tekil şahıs geniş zaman çekimi öldürür)

1. aşırı yormak
2. bitkinin solarak kurumasına sebep olmak

   Susuzluktan çiçekleri öldürdü.

3. boşuna geçmek

   Bütün bir günü öldürdük.

4. çok üzmek

   Ölüm bir eve girince sağ kalanları da biraz öldürüyor. — P. Safa

5. ölmesine yol açmak

   Bu adamı içki öldürdü.

6. sağlığını bozmak, rahatsızlık vermek

   Bu hava bizi öldürüyor.

7. (fizyoloji, kriminoloji) bir canlının hayatına son vermek

   Beni öldürmek için birisi fazla bile. — F. N. Çamlıbel

8. (mecaz) azalmasına, ortadan kalkmasına, yok olmasına yol açmak

   Savaş birtakım sanayi kollarını öldürdü.

9. (mecaz) bazı şeylerin diriliğini, tazeliğini veya sertliğini gidermek

   Soğanı tuzla ezip öldürür.

10. (mecaz) etkisini ve gücünü azaltmak

    Sırf kendi için okuyan, gezen, eğlenen bir aydın, kendini yaşarken öldürmüyor mu? — H. Taner

Çekimleme

öldürmek eyleminin çekimi

olumlu çekimler
			tekil			çoğul
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
bildirme (haber) kipleri	belirli geçmiş	basit	öldürdüm	öldürdün	öldürdü	öldürdük	öldürdünüz	öldürdüler
		hikâye	öldürdüydüm	öldürdüydün	öldürdüydü	öldürdüydük	öldürdüydünüz	öldürdüydüler
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	öldürdüysem	öldürdüysen	öldürdüyse	öldürdüysek	öldürdüyseniz	öldürdüyseler öldürdülerse
	belirsiz geçmiş	basit	öldürmüşüm	öldürmüşsün	öldürmüş	öldürmüşüz	öldürmüşsünüz	öldürmüşler
		hikâye	öldürmüştüm	öldürmüştün	öldürmüştü	öldürmüştük	öldürmüştünüz	öldürmüştüler
		rivayet	öldürmüşmüşüm	öldürmüşmüşsün	öldürmüşmüş	öldürmüşmüşüz	öldürmüşmüşsünüz	öldürmüşmüşler
		şart	öldürmüşsem	öldürmüşsen	öldürmüşse	öldürmüşsek	öldürmüşseniz	öldürmüşseler öldürmüşlerse
	geniş	basit	öldürürüm	öldürürsün	öldürür	öldürürüz	öldürürsünüz	öldürürler
		hikâye	öldürürdüm	öldürürdün	öldürürdü	öldürürdük	öldürürdünüz	öldürürdüler
		rivayet	öldürürmüşüm	öldürürmüşsün	öldürürmüş	öldürürmüşüz	öldürürmüşsünüz	öldürürmüşler
		şart	öldürürsem	öldürürsen	öldürürse	öldürürsek	öldürürseniz	öldürürseler öldürürlerse
	şimdiki	basit	öldürüyorum	öldürüyorsun	öldürüyor	öldürüyoruz	öldürüyorsunuz	öldürüyorlar
		hikâye	öldürüyordum	öldürüyordun	öldürüyordu	öldürüyorduk	öldürüyordunuz	öldürüyordular
		rivayet	öldürüyormuşum	öldürüyormuşsun	öldürüyormuş	öldürüyormuşuz	öldürüyormuşsunuz	öldürüyormuşlar
		şart	öldürüyorsam	öldürüyorsan	öldürüyorsa	öldürüyorsak	öldürüyorsanız	öldürüyorsalar öldürüyorlarsa
	gelecek	basit	öldüreceğim	öldüreceksin	öldürecek	öldüreceğiz	öldüreceksiniz	öldürecekler
		hikâye	öldürecektim	öldürecektin	öldürecekti	öldürecektik	öldürecektiniz	öldürecektiler
		rivayet	öldürecekmişim	öldürecekmişsin	öldürecekmiş	öldürecekmişiz	öldürecekmişsiniz	öldürecekmişler
		şart	öldüreceksem	öldüreceksen	öldürecekse	öldüreceksek	öldürecekseniz	öldürecekseler öldüreceklerse
dilek (tasarlama) kipleri	istek	basit	öldüreyim	öldüresin	öldüre	öldürelim	öldüresiniz	öldüreler
		hikâye	öldüreydim	öldüreydin	öldüreydi	öldüreydik	öldüreydiniz	öldüreydiler
		rivayet	öldüreymişim	öldüreymişsin	öldüreymiş	öldüreymişiz	öldüreymişsiniz	öldüreymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	şart	basit	öldürsem	öldürsen	öldürse	öldürsek	öldürseniz	öldürseler
		hikâye	öldürseydim	öldürseydin	öldürseydi	öldürseydik	öldürseydiniz	öldürseydiler
		rivayet	öldürseymişim	öldürseymişsin	öldürseymiş	öldürseymişiz	öldürseymişsiniz	öldürseymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	gereklilik	basit	öldürmeliyim	öldürmelisin	öldürmeli	öldürmeliyiz	öldürmelisiniz	öldürmeliler
		hikâye	öldürmeliydim	öldürmeliydin	öldürmeliydi	öldürmeliydik	öldürmeliydiniz	öldürmeliydiler
		rivayet	öldürmeliymişim	öldürmeliymişsin	öldürmeliymiş	öldürmeliymişiz	öldürmeliymişsiniz	öldürmeliymişler
		şart	öldürmeliysem	öldürmeliysen	öldürmeliyse	öldürmeliysek	öldürmeliyseniz	öldürmeliyseler öldürmelilerse
	emir	basit	—	öldür	öldürsün	—	öldürün öldürünüz	öldürsünler
		hikâye	—	—	—	—	—	—
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	—	—	—	—	—	—
olumsuz çekimler
			tekil			çoğul
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
bildirme (haber) kipleri	belirli geçmiş	basit	öldürmedim	öldürmedin	öldürmedi	öldürmedik	öldürmediniz	öldürmediler
		hikâye	öldürmediydim	öldürmediydin	öldürmediydi	öldürmediydik	öldürmediydiniz	öldürmediydiler
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	öldürmediysem	öldürmediysen	öldürmediyse	öldürmediysek	öldürmediyseniz	öldürmediyseler öldürmedilerse
	belirsiz geçmiş	basit	öldürmemişim	öldürmemişsin	öldürmemiş	öldürmemişiz	öldürmemişsiniz	öldürmemişler
		hikâye	öldürmemiştim	öldürmemiştin	öldürmemişti	öldürmemiştik	öldürmemiştiniz	öldürmemiştiler
		rivayet	öldürmemişmişim	öldürmemişmişsin	öldürmemişmiş	öldürmemişmişiz	öldürmemişmişsiniz	öldürmemişmişler
		şart	öldürmemişsem	öldürmemişsen	öldürmemişse	öldürmemişsek	öldürmemişseniz	öldürmemişseler öldürmemişlerse
	geniş	basit	öldürmem	öldürmezsin	öldürmez	öldürmeyiz	öldürmezsiniz	öldürmezler
		hikâye	öldürmezdim	öldürmezdin	öldürmezdi	öldürmezdik	öldürmezdiniz	öldürmezdiler
		rivayet	öldürmezmişim	öldürmezmişsin	öldürmezmiş	öldürmezmişiz	öldürmezmişsiniz	öldürmezmişler
		şart	öldürmezsem	öldürmezsen	öldürmezse	öldürmezsek	öldürmezseniz	öldürmezseler öldürmezlerse
	şimdiki	basit	öldürmüyorum	öldürmüyorsun	öldürmüyor	öldürmüyoruz	öldürmüyorsunuz	öldürmüyorlar
		hikâye	öldürmüyordum	öldürmüyordun	öldürmüyordu	öldürmüyorduk	öldürmüyordunuz	öldürmüyordular
		rivayet	öldürmüyormuşum	öldürmüyormuşsun	öldürmüyormuş	öldürmüyormuşuz	öldürmüyormuşsunuz	öldürmüyormuşlar
		şart	öldürmüyorsam	öldürmüyorsan	öldürmüyorsa	öldürmüyorsak	öldürmüyorsanız	öldürmüyorsalar öldürmüyorlarsa
	gelecek	basit	öldürmeyeceğim	öldürmeyeceksin	öldürmeyecek	öldürmeyeceğiz	öldürmeyeceksiniz	öldürmeyecekler
		hikâye	öldürmeyecektim	öldürmeyecektin	öldürmeyecekti	öldürmeyecektik	öldürmeyecektiniz	öldürmeyecektiler
		rivayet	öldürmeyecekmişim	öldürmeyecekmişsin	öldürmeyecekmiş	öldürmeyecekmişiz	öldürmeyecekmişsiniz	öldürmeyecekmişler
		şart	öldürmeyeceksem	öldürmeyeceksen	öldürmeyecekse	öldürmeyeceksek	öldürmeyecekseniz	öldürmeyecekseler öldürmeyeceklerse
dilek (tasarlama) kipleri	istek	basit	öldürmeyeyim	öldürmeyesin	öldürmeye	öldürmeyelim	öldürmeyesiniz	öldürmeyeler
		hikâye	öldürmeyeydim	öldürmeyeydin	öldürmeyeydi	öldürmeyeydik	öldürmeyeydiniz	öldürmeyeydiler
		rivayet	öldürmeyeymişim	öldürmeyeymişsin	öldürmeyeymiş	öldürmeyeymişiz	öldürmeyeymişsiniz	öldürmeyeymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	şart	basit	öldürmesem	öldürmesen	öldürmese	öldürmesek	öldürmeseniz	öldürmeseler
		hikâye	öldürmeseydim	öldürmeseydin	öldürmeseydi	öldürmeseydik	öldürmeseydiniz	öldürmeseydiler
		rivayet	öldürmeseymişim	öldürmeseymişsin	öldürmeseymiş	öldürmeseymişiz	öldürmeseymişsiniz	öldürmeseymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	gereklilik	basit	öldürmemeliyim	öldürmemelisin	öldürmemeli	öldürmemeliyiz	öldürmemelisiniz	öldürmemeliler
		hikâye	öldürmemeliydim	öldürmemeliydin	öldürmemeliydi	öldürmemeliydik	öldürmemeliydiniz	öldürmemeliydiler
		rivayet	öldürmemeliymişim	öldürmemeliymişsin	öldürmemeliymiş	öldürmemeliymişiz	öldürmemeliymişsiniz	öldürmemeliymişler
		şart	öldürmemeliysem	öldürmemeliysen	öldürmemeliyse	öldürmemeliysek	öldürmemeliyseniz	öldürmemeliyseler öldürmemelilerse
	emir	basit	—	öldürme	öldürmesin	—	öldürmeyin öldürmeyiniz	öldürmesinler
		hikâye	—	—	—	—	—	—
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	—	—	—	—	—	—

Eş anlamlılar

• katletmek

Zıt anlamlılar

• öldürmemek

Deyimler

• vakit öldürmek, vur deyince öldürmek, zaman öldürmek

Türetilmiş kavramlar

• öldürebilmek, öldürtmek, öldürülmek, öldürüvermek

Çeviriler

öldürmek

• Almanca: töten (de)
• Arapça: قَطْلْ‎ (ar) e (ḳaṭl)
• Azerice: öldürmək (az)
• Beyaz Rusça: забіваць (be) (zabivacʹ)
• Bulgarca: убивам (bg) (ubivam)
• Estonca: mõrvama (et), tapma (et)
• Fince: murhata (fi), surmata (fi), tappaa (fi)
• Fransızca: tuer (fr)
• İngilizce: to kill (en), to slay (en)
• İspanyolca: matar (es)
• İsveççe: att döda (sv)
• İtalyanca: uccidere (it)
• Karaçay-Balkarca: öltür (krc)
• Kürtçe: kuştin (ku), mirandin (ku)
• Latince: leto (la)
• Rusça: убивать (ru) (ubivatʹ)
• Tatarca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.

  Kırım Tatarcası: öttürmek (crh), tındırmaq (crh)

• Türkçe:

  Eski Türkçe: budutmak‎ (otk) (budutmak)

  Osmanlı Türkçesi: قتل اتماع‎ (ota)

• Türkmence: öldürmek (tk)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "öldürmek" maddesi

Türkmence

Söyleniş

• Heceleme: öl‧dür‧mek

Eylem

öldürmek

1. öldürmek

Kaynakça

• Atacanov, Ata (1922). Türkmendolu Yir Sözlüğü.