devlet

Ayrıca bakınız: Devlet

Türkçe

Köken

Osmanlı Türkçesi دولت‎ sözcüğünden devralındı, Arapça دَوْلَة‎ (devle) sözcüğünden.

Söyleniş

• IPA^(anahtar): devˈlet
• Heceleme: dev‧let

Ad

devlet (belirtme hâli devleti, çoğulu devletler)

1. (hukuk, politika, toplum) toprak bütünlüğüne bağlı olarak siyasî bakımdan örgütlenmiş millet veya milletler topluluğunun oluşturduğu tüzel varlık
2. bu tüzel varlığın yönetim organları

   Devlet hizmetinde epeyce ileride sayılanlardan olsa gerek. — M. Ş. Esendal

3. büyüklük, mevki
4. mutluluk

   Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi / Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi — Muhibbi

5. talih

Çekimleme

devlet adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		devlet	devletler
belirtme		devleti	devletleri
yönelme		devlete	devletlere
bulunma		devlette	devletlerde
ayrılma		devletten	devletlerden
tamlayan		devletin	devletlerin
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	devletim	devletlerim
	belirtme	devletimi	devletlerimi
	yönelme	devletime	devletlerime
	bulunma	devletimde	devletlerimde
	ayrılma	devletimden	devletlerimden
	tamlayan	devletimin	devletlerimin
2. tekil	yalın	devletin	devletlerin
	belirtme	devletini	devletlerini
	yönelme	devletine	devletlerine
	bulunma	devletinde	devletlerinde
	ayrılma	devletinden	devletlerinden
	tamlayan	devletinin	devletlerinin
3. tekil	yalın	devleti	devletleri
	belirtme	devletini	devletlerini
	yönelme	devletine	devletlerine
	bulunma	devletinde	devletlerinde
	ayrılma	devletinden	devletlerinden
	tamlayan	devletinin	devletlerinin
1. çoğul	yalın	devletimiz	devletlerimiz
	belirtme	devletimizi	devletlerimizi
	yönelme	devletimize	devletlerimize
	bulunma	devletimizde	devletlerimizde
	ayrılma	devletimizden	devletlerimizden
	tamlayan	devletimizin	devletlerimizin
2. çoğul	yalın	devletiniz	devletleriniz
	belirtme	devletinizi	devletlerinizi
	yönelme	devletinize	devletlerinize
	bulunma	devletinizde	devletlerinizde
	ayrılma	devletinizden	devletlerinizden
	tamlayan	devletinizin	devletlerinizin
3. çoğul	yalın	devleti devletleri
	belirtme	devletini devletlerini
	yönelme	devletine devletlerine
	bulunma	devletinde devletlerinde
	ayrılma	devletinden devletlerinden
	tamlayan	devletinin devletlerinin

Alt kavramlar

• (hukuk, toplum): ada devlet, çadır devleti, derin devlet, Devlet-i Âliye, e-devlet, hukuk devleti, üniter devlet
• (hukuk, toplum): Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Andora, Arjantin, Avusturalya, Avusturya, Bahreyn, Barbados, Belçika, Belize, Beyaz Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, Birleşik Krallık, Bissau Ginesi, Bolivya, Bosna Hersek, Brezilya, Burkina Faso, Cezayir, Çekya, Danimarka, Estonya, Fas, Fildişi Kıyısı, Finlandiya, Fransa, Fransız Ginesi, Gine, Guatemala, Haiti, Hırvatistan, Hollanda, Honduras, Irak, İran, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, Jamaika, Kanada, Kolombiya, Kosta Rika, Kuveyt, Küba, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Meksika, Mısır, Monako, Norveç, Panama, Paraguay, Peru, Polonya, Portekiz, Rusya, San Marino, Slovakya, Slovenya, Sudan, Surinam, Suriye, Suudi Arabistan, Şili, Trinidad ve Tobago, Tunus, Türkiye, Ukrayna, Umman, Uruguay, Venezuela, Yemen, Yeni Gine, Yunanistan, Vatikan

Atasözleri

Devlet adama ayağıyla gelmez

Devlet oğul, mal tahıl, mülk değirmen

Dirlik nerde, devlet orda

Kanaat gibi devlet olmaz

Sonradan gelen devlet devlet değildir

Yigit başından devlet ırak değildir

Deyimler

• (hukuk, toplum): başına devlet kuşu konmak, devlet kapısı,
• (talih): başına devlet kuşu konmak, ya devlet başa ya kuzgun leşe

Sözcük birliktelikleri

• (hukuk, toplum): devlet nişanı, Devlet-i Âliye
• (talih): devlet kuşu

Türetilmiş kavramlar

• devletçe, devletçi, devletçik, devletçilik, devletken, devletle, devletli, devletse, devletsi, devletsiz

Çeviriler

çeviriler

• Almanca: Staat (de) e
  • İsviçre Almancası: Staat (als) e
• Arapça: دَوْلَة‎ (ar) d (devle)
• Asturyasça: estáu (ast)
• Azerice: dövlət (az)
• Beyaz Rusça: дзяржава (be) (dzjaržava)
• Boşnakça: država (sh)
• Bulgarca: дърджва (bg) (dǎrdžva)
• Çekçe: stát (cs)
• Çince: 国 (zh)
• Ermenice: պետություն (hy) (petutʿyun)
• Eski Türkçe: il, kıv
• Estonca: riik (et)
• Farsça: دولت‎ (fa)
• Felemenkçe: staat (nl)
• Fince: valtio (fi)
• Fransızca: état (fr)
• Hırvatça: država (sh)
• İngilizce: state (en)
• İsveççe: stat (sv)
• Japonca: 国 (ja)
• Kırgızca: mamleket (ky)
• Lehçe: państwo (pl)
• Macarca: állam (hu)
• Norveççe: stat (no) e
• Osmanlı Türkçesi: دولت‎ (ota)
• Romanşça: stadi (rm) e
• Rusça: государство (ru) (gosudarstvo)
• Tatarca: däwlät (tt)
  • Kırım Tatarcası: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Türkmence: dövlet (tk), döwlet (tk)
• Yunanca
  • Yunanca: κράτος (el) (krátos)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumu "devlet" maddesi

Ek okumalar

• Vikipedi'de devlet

Gagavuzca

Köken

Arapça دَوْلَة‎ (devle)

Ad

devlet

1. (hukuk, toplum) devlet