acı

Ayrıca bakınız: -aći, A.C.I., ACI, aci, ací, ači, açı

Türkçe

Haftanın sözcüğü – 2007, 31. hafta

Köken

Eski Türkçe *āçığ‎ (*āçığ, “(1. acı tad, 2. ağrı, sancı)”), *āçı-‎ (*āçı-, “acımak”).

Söyleniş

• IPA^(anahtar): [ɑ.ˈd͡ʒɯ]
• Heceleme: a‧cı

Ad

acı (belirtme hâli acını, çoğulu acılar), sahiplik şekli acı -sı

1. (fizyoloji) bâzı maddelerin dilde bıraktığı yakıcı his

   Acıyı sever.

2. (psikoloji) herhangi bir dış etken dolayısıyla duyulan rahatsızlık

   eş anlamlısı: ızdırap

   Omuzlarına kadar vücudun derisini haşlayan bayıltıcı yanma acısı ve dehşeti çok sürmedi. — Peyami Safa

3. (mecaz) ölüm, yangın, deprem v.s. olayların meydana getirdiği üzüntü, keder, elem

   İnsan, ölümün acısını en çok günün iki uzak saatinde hissetmektedir. — Yusuf Ziya Ortaç

Çekimleme

acı adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		acı	acılar
belirtme		acını	acıları
yönelme		acına	acılara
bulunma		acında	acılarda
ayrılma		acından	acılardan
tamlayan		acının	acıların
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	acım	acılarım
	belirtme	acımı	acılarımı
	yönelme	acıma	acılarıma
	bulunma	acımda	acılarımda
	ayrılma	acımdan	acılarımdan
	tamlayan	acımın	acılarımın
2. tekil	yalın	acın	acıların
	belirtme	acını	acılarını
	yönelme	acına	acılarına
	bulunma	acında	acılarında
	ayrılma	acından	acılarından
	tamlayan	acının	acılarının
3. tekil	yalın	acısı	acıları
	belirtme	acısını	acılarını
	yönelme	acısına	acılarına
	bulunma	acısında	acılarında
	ayrılma	acısından	acılarından
	tamlayan	acısının	acılarının
1. çoğul	yalın	acımız	acılarımız
	belirtme	acımızı	acılarımızı
	yönelme	acımıza	acılarımıza
	bulunma	acımızda	acılarımızda
	ayrılma	acımızdan	acılarımızdan
	tamlayan	acımızın	acılarımızın
2. çoğul	yalın	acınız	acılarınız
	belirtme	acınızı	acılarınızı
	yönelme	acınıza	acılarınıza
	bulunma	acınızda	acılarınızda
	ayrılma	acınızdan	acılarınızdan
	tamlayan	acınızın	acılarınızın
3. çoğul	yalın	acısı	acıları
	belirtme	acısını	acılarını
	yönelme	acısına	acılarına
	bulunma	acısında	acılarında
	ayrılma	acısından	acılarından
	tamlayan	acısının	acılarının

Eş anlamlılar

• acıklılık, acılık

Alt kavramlar

• can acısı,
• ciğer acısı,
• iç acısı,
• kalp acısı,
• şiddetli acı,
• yürek acısı

Deyimler

psikoloji

• acı acı,
• acı acaba,

acı gelmek, acı gerçek,

• acı gibi,
• acı söylemek,
• acı söz,
• acı tatlı,
• acısı çıkmak,
• acısı içine çökmek,
• acısı içine işlemek,
• acısı yüreğine çökmek,
• acısı yüreğine işlemek,
• acısına dayanamamak,
• acısını almak,
• acısını bağrına basmak,
• acısını çekmek,
• acısını çıkarmak,
• acısını görmek,
• acısını içine gömmek,
• içler acısı,
• kuyruk acısı,
• yürekler acısı

Türetilmiş kavramlar

• acı ağaç,
• acı badem,
• acı bakla,
• acı bal,
• acı balık,
• acı biber,
• acı çekmek,
• acı ceviz,
• acı çiğdem,
• acı dam koruğu,
• acı duymak,
• acı dülek,
• acı elma,
• acı gelmek,
• acı görmek,
• acı görmüş,
• acı haber,
• acı hatıra,
• acı hıyar,
• acı karpuz,
• acı kavak,
• acı kavun,
• acı kök,
• acı kuvvet,
• acı marul,
• acı meyan,
• acı ot,
• acı pelin,
• acı piyan,
• acı sakız,
• acı soğuk,
• acı su,
• acı tebessüm,
• acı toz,
• acı verici,
• acı vermek,
• acı yavşan,
• acı yeşil,
• acıbadem,
• acıbakla,
• Acıgöl,
• Acıpayam,
• acıca,
• acılı,
• acısız,
• acıyken,
• acıyla,
• acıysa

İlgili kelimeler

• azap, sancı

Çeviriler

acı

• Almanca: Bitterkeit (de) d, Schärfe (de) d
• Âzerîce: acı (az), ələm (az), iztirab (az)
• Danca: bitterhed (da)
• Estonca: kibe maitse (et), mõru maik (et), kibedus (et), mõrudus (et), viha (et)
• Fince: karvaus (fi), kitkeryys (fi), ahdistus (fi), tuska (fi)
• İngilizce: bitterness (en), pain (en)
• İsveççe: beskhet (sv), bitterhet (sv), fränhet (sv), skarphet (sv)
• Karaçay-Balkarca: açuv (krc)
• Kırgızca: kıynaluu (ky), azap çegüü (ky)
• Macarca: keserűség (hu)
• Tatarca: açı (tt)

  Kırım Tatarcası: accı (crh), aççı (crh)

• Türkmence: ajy (tk)

Ön ad

acı (karşılaştırma daha acı, üstünlük en acı)

1. tadı bu vasıfta olan

   Acı kahvesini yudumluyordu.

2. (mecaz) keskin, hoşa gitmeyen, şiddetli

   Acı poyraz kuvvetle esiyordu. — O. Kemâl

3. (mecaz) dokunaklı, incitici, kırıcı, kötü, üzücü

Çeviriler

acı

• Abazaca: aйшa (abq) (ajša)
• Almanca: bitter (de)
• Arapça: مَرَّ‎ (ar) (marra)
• Arnavutça: i hidhur (sq)
• Âzerîce: acı (az)
• Bretonca: c'hwerv (br), put (br)
• Çince: 苦的 (zh)
• Danca: bitter (da), bitterhed (da), bitter snag (da)
• Esperanto: amara (eo)
• Farsça: تند‎ (fa), تلخ‎ (fa)
• Felemenkçe: bitter (nl)
• Fijice: gaga (fj)
• Fince: karvas (fi), katkera (fi), kitkerä (fi), tuskallinen (fi)
• Fransızca: amer (fr), goût amer (fr), amertume (fr)
• Gagavuzca: acı (gag)
• Galiçyaca: amargo (gl)
• Gucaratça: કડવું (gu) (kaḍvũ)
• Hintçe: कड़वा (hi) (kaṛvā)
• İngilizce: acrid (en), bitter (en)
• İrlandaca: searbh (ga)
• İspanyolca: amargo (es)
• İsveççe: besk (sv)
• İtalyanca: amaro (it)
• Japonca: 苦い (ja)
• Katalanca: amarg (ca)
• Kürtçe: تاڵی‎ (ku), çêja tal (ku) d
• Latince: amarus (la)
• Lehçe: gorzki (pl)
• Macarca: keserű (hu)
• Portekizce: amargo (pt)
• Rusça: горький (ru) (gorʹkiy)
• Sırp-Hırvatça:

  Latin: gorak (sh), grk (sh)

• Slovakça: horký (sk)
• Ukraynaca: гiркий (uk) (ğirkıy)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "acı" maddesi

Eylem

acı

1. acımak (eylem) sözcüğünün dilek-emir kipi basit ikinci tekil şahıs olumlu çekimi

   zıt anlamlısı: acıma

Azerice

Söyleniş

• Heceleme: a‧cı

Ad

acı

Atasözleri

• Acı acıyı keser, su sancıyı
• Acı patlıcanı kırağı çalmaz
• Buğday yanında acı at da sulanır
• Dost acı söyler
• Hamı tatlı, yetkini acı

1. acı

   Bu acı hamımıza dərindən təsir etmişdir. — Bu acı hepimize derinden tesir etti.

Ön ad

acı

1. acı

   Bu suyun dadı acıdır. — Bu suyun tadı acıdır.

Gagavuzca

Köken

Eski Türkçe achy‎ (achy)

Söyleniş

• Heceleme: a‧cı

Ad

acı

1. acı

Ön ad

acı

1. acı

Zazaca

Söyleniş

• Heceleme: a‧cı

Eylem

acı

1. -mak/-mek

Türetilmiş kavramlar

acı

• acı azıknen,
• acı biyen,
• acı fiyen,
• acı gêyrayen,
• acı kerden,
• acı kewten,
• acı nayen,
• acı pışten,
• acı qılociyen,
• acı vınderiyen,
• acı vısten,
• acı viri arden