adam

Ayrıca bakınız: Adam

Türkçe

Söyleniş

IPA^(anahtar): aˈdam

Heceleme: a‧dam

Köken 1

ada + -m

Ad

adam

1. ada (ad) sözcüğünün birinci tekil şahıs iyelik tekil çekimi

Köken 2

Arapça آدَم‎ (ʾādem)

Ad

adam (belirtme hâli adamı, çoğulu adamlar) -mı

1. (primatlar) insan
2. yetişkin erkek, erkek kişi

   İyi adam isterse, babası da verirse varacak. - M. Ş. Esendal

3. birinin yanında bulunan ve işini yapan kişi

   Kendisi gayet kibirli, öfkeli olduğu için hizmetçileri ve adamları korkarlar. - K. Tahir

4. birinin yararlandığı, kullandığı kişi

   Hemen hepsi para çevrelerinin adamlarıydı. - C. Meriç

5. daima birinin yanında olan, onu destekleyen, isteklerini yerine getiren kişi

   O benim adamımdır, hiçbir ricamı geri çevirmez.

6. görevli kişi

   Artık şunları toplatsak, dedi, kavasa söyleseniz de bir adam buluverse. - R. H. Karay

7. iyi huylu, güvenilir kişi
8. bir alanı benimseyen kişi
9. (halk ağzı, aile) koca
10. (halk ağzı) misafir
11. erkeklikle özdeşleşmiş cesaret, dürüstlük, mertlik gibi özelliklere sahip kişi
12. (askeriye, spor) bir grubun üyesi olarak asker, sporcu, oyuncu veya katılımcı

Çekimleme

adam adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		adam	adamlar
belirtme		adamı	adamları
yönelme		adama	adamlara
bulunma		adamda	adamlarda
ayrılma		adamdan	adamlardan
tamlayan		adamın	adamların
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	adamım	adamlarım
	belirtme	adamımı	adamlarımı
	yönelme	adamıma	adamlarıma
	bulunma	adamımda	adamlarımda
	ayrılma	adamımdan	adamlarımdan
	tamlayan	adamımın	adamlarımın
2. tekil	yalın	adamın	adamların
	belirtme	adamını	adamlarını
	yönelme	adamına	adamlarına
	bulunma	adamında	adamlarında
	ayrılma	adamından	adamlarından
	tamlayan	adamının	adamlarının
3. tekil	yalın	adamı	adamları
	belirtme	adamıyı	adamlarını
	yönelme	adamıya	adamlarına
	bulunma	adamıda	adamlarında
	ayrılma	adamıdan	adamlarından
	tamlayan	adamının	adamlarının
1. çoğul	yalın	adamımız	adamlarımız
	belirtme	adamımızı	adamlarımızı
	yönelme	adamımıza	adamlarımıza
	bulunma	adamımızda	adamlarımızda
	ayrılma	adamımızdan	adamlarımızdan
	tamlayan	adamımızın	adamlarımızın
2. çoğul	yalın	adamınız	adamlarınız
	belirtme	adamınızı	adamlarınızı
	yönelme	adamınıza	adamlarınıza
	bulunma	adamınızda	adamlarınızda
	ayrılma	adamınızdan	adamlarınızdan
	tamlayan	adamınızın	adamlarınızın
3. çoğul	yalın	adamı adamları
	belirtme	adamıyı adamlarını
	yönelme	adamıya adamlarına
	bulunma	adamıda adamlarında
	ayrılma	adamıdan adamlarından
	tamlayan	adamının adamlarının

Eş anlamlılar

• (askeriye): er
• (koca (eskimiş)): zevc

Karşıt anlamlılar

• (askeriye): sivil
• (insan): kadın
• (koca): karı, zevce

Üst kavramlar

• (askeriye, insan, misafir): insan
• (koca): eş

Deyimler

adam başı, adam gibi adam, adam oluncaya kadar kırk fırın ekmek ister, baba adam, Müslüman adam, ömür adam, saçlı sakallı adam

Sözcük birliktelikleri

• adam olmak, adam sarrafı, adam sendecilik

Türetilmiş kavramlar

• adamcık, adamken, adamla, adamlı, adamsa, adamsız

Çeviriler

insan

• Aari dili: agna
• Afrikanca: man (af)
• Almanca: Mann (de) e
• Arapça: رَجُلٌ‎ (ar) e (racülün)
• Arnavutça: njeriu (sq) e
• Azerice: adam (az)
• Baskça: gizon (eu), gizaseme (eu), gizonki (eu)
• Bretonca: gwaz (br) e, den (br) e
• Bulgarca: мъж (bg) e (mǎž)
• Çekçe: muž (cs) e, pán (cs) e
• Çince: 男人 (zh) (nánrén)
• Danca: mand (da), hankøn (da)
• Divehi dili: ފިރިހެން މީހާ‎ (dv) (firihen mīhā)
• Endonezce: pria (id), laki-laki (id)
• Esperanto dili: viro (eo), ulo (eo)
• Estonca: mees (et), meesterahvas (et)
• Farsça: مَرد‎ (fa) (mærd)
• Felemenkçe: man (nl) e, heer (nl) e
• Fiji dili: turaga (fj)
• Fince: mies (fi)
• Fransızca: homme (fr) e
• Frizce: man (fy)
• Gagavuzca: adam (gag)
• Galce: dyn (cy) e
• Guarani dili: ava (gn)
• İbranice: אדם‎ (he) e (a'dam), גבר‎ (he) (ge'ver)
• İdo dili: viro (io)
• İngilizce: man (en)
• İnterlingua dili: homine (ia), viro (ia)
• İrlandaca: fear (ga)
• İspanyolca: hombre (es) e, varón (es) e
• İsveççe: man (sv) g
• İtalyanca: uomo (it) e
• İzlandaca: maður (is)
• Japonca: 男 (ja) (おとこ, otoko), 男性 (ja) (だんせい, dansei)
• Karaçay Balkarca: адам (krc)
• Katalanca: home (ca) e
• Kazakça: адам (kk) (adam)
• Korece: 사람 (ko) (saram)
• Latince: vir (la) e
• Lehçe: mężczyzna (pl) e, pan (pl) e, człowiek (pl) e
• Macarca: férfi (hu)
• Maltaca: raġel (mt)
• Manksça: fer (gv)
• Norveççe: mann (no)
• Özbekçe: odam (uz)
• Portekizce: homem (pt) e, varão (pt) e
• Rumence: homine (ro) e, viro (ro) e
• Rusça: мужчина (ru) e (mujçina)
• Sırp-Hırvatça: čovjek (sh) e, muž (sh) e
• Slovakça: muž (sk), chlap (sk)
• Slovence: moški (sl) e
• Tatarca: ädäm (tt), ädäm zatı (tt)
• Tok Pisin dili: man (tpi)
• Tupice: abá
• Türkmence: adam (tk)
• Yahudi Almancası: ma‎ (yi) (ma)
• Yahudi İspanyolcası: persona (lad)
• Yunanca: άνθρωπος (el) e (ánthropos), άντρας (el) e (ántras)

yetişkin erkek

• Almanca: Mensch (de) e
• Fince: ihminen (fi)

konuk

• Almanca: Gast (de) e

koca, eş

• Almanca: Mann (de) e, Ehemann (de) e
• Fince: mies (fi), aviomies (fi)

erkeklikle özleşmiş özelliklere sahip kişi

• Almanca: Mann (de) e

Kaynakça

• Türk Dil Kurumu: "adam"

Atasözleri

• Adam adam, pehlivan başka adam
• Adam adama gerek olmasa her biri bir dağ başında olurdu
• Adam adama gerek olur
• Adam adama yük değil, can gövdeye mülk değil
• Adam adamdan korkmaz, utanır
• Adam adamdır, olmasa da pulu; eşek eşektir, olmasa da çulu
• Adam adamı bir kere aldatır
• Var adamın gencine, her gün gönlün incine. Var adamın kartına, otur gönül tahtına.

Azerice

Diğer yazılışlar
Arap	آدم‎
Kiril	адам
Latin	adam

Köken

Arapça آدَم‎ (ʾādem)

Ad

adam

1. adam, insan

   Azərbaycanda nə qədər adam yaşayır? – Azerbaycan'da ne kadar insan yaşıyor?

Gagavuzca

Köken

Arapça آدَم‎ (ʾādem)

Ad

adam

1. adam, erkek

Kırım Tatarca

Köken

Arapça آدَم‎ (ʾādem)

Ad

adam

1. adam, erkek

Kaynakça

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki

Türkmence

Köken

Arapça آدَم‎ (ʾādem)

Ad

adam

1. adam, herif, insan
2. erkek