iş

Ayrıca bakınız: is

Türkçe

Söyleniş

• IPA^(anahtar): ˈiʃ, (çoğulu) iʃˈleɾ
• Heceleme: iş

Ad

iş (belirtme hâli işi, çoğulu işler) -ini

iş hakkında Türkçe Vikipedi'de ansiklopedik bilgi bulabilirsiniz.

1. (fizik) bir kuvvetin uygulama noktasını hareket ettirirken harcadığı güç

   Erg, jul, kilogrammetre, vatsaat, kilovatsaat iş ve enerji birimleridir.

2. bir sonuç elde etmek, herhangi bir şey ortaya koymak için güç harcayarak yapılan etkinlik, çalışma

   İş bittikten sonra denize karşı sigara içilir. - S. F. Abasıyanık

3. bir değer yaratan emek
4. birinden istenen hizmet veya birine verilen vazife

   Şimdi Mısır'a memuru olduğum bankanın bir işi için geldim. - Ö. Seyfettin

5. sanayi, ticaret, tarım, maliye v.s. sahalara ilişkin ekonomik etkinliklerin bütünü

   İşler durgun.

6. kamu faydasına yapılan işler

   Güvenlik işleri.

7. herhangi bir yere düzen verici, günlük yaşayışı sağlayıcı her türlü çalışma

   Bu evin işi çok.

8. geçim temin etmek için herhangi bir sahada yapılan çalışma, meslek

   Sonunda bir iş buldum. - S. F. Abasıyanık

9. (ticaret) ticarî anlaşma, alışveriş
10. herhangi bir maksatla kurulan düzen

    İşlerini bırakmışlar, dükkânlarını kapamışlar, akın akın şehri terk edip gidiyorlardı. - Y. K. Karaosmanoğlu

11. bazı deyimlerde "yarar, çıkar" mânâsında kullanılan bir söz

    O, işini bilir. Bu, benim işime gelmez.

12. yapılan şey, davranış

    Yoksullara yardım etmekle çok iyi bir iş yaptım.

13. nakış, örgü, makrome gibi elde yapılan şey

    Komşu kadın elindeki işini dizine bırakıp geline döndü. - M. Ş. Esendal

14. emek, işçilik, ustalık

    Bu örtü, işi ağır bir örtüdür.

15. işlem

    İşimi görmediler.

16. bir kişiye mahsus olan görüş, anlayış

    Bu, bir zevk işidir.

17. yetenek

    Demek bende daha iş varmış ki ilin öğretmeni seçtiler. - M. İzgü

18. konu, maslahat, mesele, sorun

    Etrafın gülüşmeleri arasında iş anlaşıldı. - H. C. Yalçın

19. gizli neden veya maksat

    Çoktandır köylünün şurada burada yayıp gezeceği ehemmiyetli bir iş, bir keramet gösterememişti. - R. H. Karay

Çekimleme

iş adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		iş	işler
belirtme		işi	işleri
yönelme		işe	işlere
bulunma		işte	işlerde
ayrılma		işten	işlerden
tamlayan		işin	işlerin
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	işim	işlerim
	belirtme	işimi	işlerimi
	yönelme	işime	işlerime
	bulunma	işimde	işlerimde
	ayrılma	işimden	işlerimden
	tamlayan	işimin	işlerimin
2. tekil	yalın	işin	işlerin
	belirtme	işini	işlerini
	yönelme	işine	işlerine
	bulunma	işinde	işlerinde
	ayrılma	işinden	işlerinden
	tamlayan	işinin	işlerinin
3. tekil	yalın	işi	işleri
	belirtme	işiyi	işlerini
	yönelme	işiye	işlerine
	bulunma	işide	işlerinde
	ayrılma	işiden	işlerinden
	tamlayan	işinin	işlerinin
1. çoğul	yalın	işimiz	işlerimiz
	belirtme	işimizi	işlerimizi
	yönelme	işimize	işlerimize
	bulunma	işimizde	işlerimizde
	ayrılma	işimizden	işlerimizden
	tamlayan	işimizin	işlerimizin
2. çoğul	yalın	işiniz	işleriniz
	belirtme	işinizi	işlerinizi
	yönelme	işinize	işlerinize
	bulunma	işinizde	işlerinizde
	ayrılma	işinizden	işlerinizden
	tamlayan	işinizin	işlerinizin
3. çoğul	yalın	işi işleri
	belirtme	işiyi işlerini
	yönelme	işiye işlerine
	bulunma	işide işlerinde
	ayrılma	işiden işlerinden
	tamlayan	işinin işlerinin

Deyimler

anlamadığı işe burnunu sokmak, dartıla dartıla iş görmek, iş açmak, iş çatallaşmak, iş görmek, iş merkezi, iş yapmak, işin içinde iş var, işini bilmek

Türetilmiş kavramlar

• işçe, işçi, işçik, işken, işle, işli, işse, işsiz

Çeviriler

bir şey ortaya koymak için harcanan güç

• Afrikanca: werk (af)
• Almanca: Arbeit (de) d
• Arapça: عَمَل]ٌ‎ (ar) e
• Arnavutça: punë (sq) d
• Asturyasça: trabayu (ast) e
• Azerice: iş (az)
• Bambara dili: baara (bm)
• Baskça: lan (eu)
• Bretonca: labour (br)
• Bulgarca: работа (bg) d (rabota)
• Buryatça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Calo dili: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Danca: arbejde (da)
• Endonezce: kerja (id)
• Ermenice: աշխատանք (hy) (aşxatankʿ)
• Ersya dili: тев (myv) (tev), робота (myv) (robota)
• Eski Türkçe: ış‎ (otk) (ış)
• Estonca: töö (et)
• Farsça: [1}} کار‎ (fa) (kār)
• Felemenkçe: arbeid (nl), werk (nl) n
• Fince: työ (fi)
• Fransızca: travail (fr) e
• Friuli dili: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Frizce: wurk (fy)
• İdo dili: laborajo (io)
• İngilizce: work (en), employment (en), job (en)
• İrlandaca: obair (ga)
• İskoç İngilizcesi: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• İspanyolca: trabajo (es)
• İsveççe: arbete (sv), jobb (sv)
• İtalyanca: lavoro (it)
• Japonca: 仕事 (ja), しごと (ja)
• Kalmukça: [[Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Karakalpakça: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz.
• Katalanca: treball (ca)
• Kazakça: іс (kk) (is), жұмыc (kk) (jumıc)
• Latince: labora (la)
• Lehçe: praca (pl)
• Macarca: munka (hu)
• Norveççe: arbeid (no)
• Özbekçe: ish (uz), yumush (uz)
• Portekizce: trabalho (pt)
• Rumence: muncă (ro)
• Rusça: работа (ru) (rabóta)
• Sırp-Hırvatça:
  • Latin: rad (sh)
• Slovakça: robota (sk)
• Slovence: delo (sl)
• Tatarca: eş (tt), äşquarlıq (tt), xezmät (tt)
• Türkmence: iiş (tk)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumu "iş" maddesi

Atasözleri

• Adam iş başında belli olur
• Ava gelmez kuş olmaz, başa gelmez iş olmaz
• Ayak almadık taş olmaz, başa gelmedik iş olmaz
• Az el aş kotarır, çok el iş kotarır
• Çocuğa iş buyuran, ardınca kendi gider
• Dağ başına kış gelir, insanın başına iş gelir
• En kolay iş yemek, çiğnemeden yutulmaz

Azerbaycan Türkçesi

Ad

iş

1. eylem
2. fiil
3. (fizik) iş

Mayaca

Ad

iş

1. dişi

Kaynakça

• Tahsin Mayatepek Raporları

Çağatayca

Ad

1. amel, fi'l
2. harb, kyar, rezm, sülh

Eski Türkçe

Bu sözcüğün, biçim ve içerik olarak Vikisözlük standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.

Madde düzenleme ve Vikisözlük standartları ile ilgili bilgi
Bu sözcükte ayrıca şu sorunlar da bulunmaktadır:

• Bu söz(cük), ait olduğu dilin kullandığı Eski Türkçe alfabesinde yazılmamıştır.

Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.

Ad

1. (fizik) iş

Gagavuzca

Köken

Eski Türkçe

Ad

iş

1. (fizik) iş

Şorca

Bu sözcüğün, biçim ve içerik olarak Vikisözlük standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.

Madde düzenleme ve Vikisözlük standartları ile ilgili bilgi
Bu sözcükte ayrıca şu sorunlar da bulunmaktadır:

• Bu söz(cük), ait olduğu dilin kullandığı Şorca alfabesinde yazılmamıştır.

Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.

Ad

1. (fizik) iş

Eylem

1. içmek

Tatarca

Ad

iş

1. eş (çorabın eşi gibi)

Kaynakça

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki
• KÚNOS, Dr. Ignaz (1902). Şeyh Süleyman Efendi, Çağatayca-Osmanlıca Sözlük. Budapeşte: Section Orientale de la Société Ethnographique Hongroise.