demek

Türkçe

Bağlaç

demek

1. öyle mi

   Muşmulaya döngel de derler.

2. yani

   Rıza Efendi de belki bu yüzden yani perde niçin açılmıyor diye sinirleniyor. - Tarık Buğra

3. inanılmayan, beklenmeyen durumlarda kullanılan pekiştirme veya şaşma sözü

   Küt dedi, düştü.

Çeviriler

çeviriler

• Fince: niin (fi)

Eylem

demek (üçüncü tekil şahıs geniş zaman çekimi der)

1. söylemek, söz söylemek

   Eskilerin dediği gibi beşer, şaşar. - B. Felek

2. ad vermek

   Muşmulaya döngel de derler.

3. bir dilde karşılığı olmak

   Kamer "ay" demektir.

4. herhangi bir ses çıkarmak

   Küt dedi, düştü.

5. herhangi bir kanıya, yargıya varmak

   Bu işe herkes ne der?

6. düşünmek
7. oranlamak

   Güzellik desen onda, zenginlik desen onda.

8. ummak

   Bundan sonra gelir mi dersin?

9. erişmek

   Saat yedi dedi mi uyanırım.

10. bir işe kalkışmak, yeltenmek

    Kımıldanayım deme, kurşunu yersin. Ağzını açayım deme, çok fena olursun.

11. saymak, kabul etmek

    Yarım milyon dediğin nedir? - M. Ş. Esendal

12. bir şey anlamına gelmek

    Eskilerin dediği gibi beşer, şaşar. - B. Felek

Çekimleme

demek eyleminin çekimi

olumlu çekimler
			tekil			çoğul
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
bildirme (haber) kipleri	belirli geçmiş	basit	dedim	dedin	dedi	dedik	dediniz	dediler
		hikaye	dediydim	dediydin	dediydi	dediydik	dediydiniz	dediydiler
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	dediysem	dediysen	dediyse	dediysek	dediyseniz	dediyseler dedilerse
	belirsiz geçmiş	basit	demişim	demişsin	demiş	demişiz	demişsiniz	demişler
		hikaye	demiştim	demiştin	demişti	demiştik	demiştiniz	demiştiler
		rivayet	demişmişim	demişmişsin	demişmiş	demişmişiz	demişmişsiniz	demişmişler
		şart	demişsem	demişsen	demişse	demişsek	demişseniz	demişseler demişlerse
	geniş	basit	derim	dersin	der	deriz	dersiniz	derler
		hikaye	derdim	derdin	derdi	derdik	derdiniz	derdiler
		rivayet	dermişim	dermişsin	dermiş	dermişiz	dermişsiniz	dermişler
		şart	dersem	dersen	derse	dersek	derseniz	derseler derlerse
	şimdiki	basit	diyorum	diyorsun	diyor	diyoruz	diyorsunuz	diyorlar
		hikaye	diyordum	diyordun	diyordu	diyorduk	diyordunuz	diyordular
		rivayet	diyormuşum	diyormuşsun	diyormuş	diyormuşuz	diyormuşsunuz	diyormuşlar
		şart	diyorsam	diyorsan	diyorsa	diyorsak	diyorsanız	diyorsalar diyorlarsa
	gelecek	basit	diyeceğim	diyeceksin	diyecek	diyeceğiz	diyeceksiniz	diyecekler
		hikaye	diyecektim	diyecektin	diyecekti	diyecektik	diyecektiniz	diyecektiler
		rivayet	diyecekmişim	diyecekmişsin	diyecekmiş	diyecekmişiz	diyecekmişsiniz	diyecekmişler
		şart	diyeceksem	diyeceksen	diyecekse	diyeceksek	diyecekseniz	diyecekseler diyeceklerse
dilek (tasarlama) kipleri	istek	basit	diyeyim	diyesin	diye	diyelim	diyesiniz	diyeler
		hikaye	diyeydim	diyeydin	diyeydi	diyeydik	diyeydiniz	diyeydiler
		rivayet	diyeymişim	diyeymişsin	diyeymiş	diyeymişiz	diyeymişsiniz	diyeymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	şart	basit	desem	desen	dese	desek	deseniz	deseler
		hikaye	deseydim	deseydin	deseydi	deseydik	deseydiniz	deseydiler
		rivayet	deseymişim	deseymişsin	deseymiş	deseymişiz	deseymişsiniz	deseymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	gereklilik	basit	demeliyim	demelisin	demeli	demeliyiz	demelisiniz	demeliler
		hikaye	demeliydim	demeliydin	demeliydi	demeliydik	demeliydiniz	demeliydiler
		rivayet	demeliymişim	demeliymişsin	demeliymiş	demeliymişiz	demeliymişsiniz	demeliymişler
		şart	demeliysem	demeliysen	demeliyse	demeliysek	demeliyseniz	demeliyseler demelilerse
	emir	basit	—	de	desin	—	deyin deyiniz	desinler
		hikaye	—	—	—	—	—	—
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	—	—	—	—	—	—
olumsuz çekimler
			tekil			çoğul
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
bildirme (haber) kipleri	belirli geçmiş	basit	demedim	demedin	demedi	demedik	demediniz	demediler
		hikaye	demediydim	demediydin	demediydi	demediydik	demediydiniz	demediydiler
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	demediysem	demediysen	demediyse	demediysek	demediyseniz	demediyseler demedilerse
	belirsiz geçmiş	basit	dememişim	dememişsin	dememiş	dememişiz	dememişsiniz	dememişler
		hikaye	dememiştim	dememiştin	dememişti	dememiştik	dememiştiniz	dememiştiler
		rivayet	dememişmişim	dememişmişsin	dememişmiş	dememişmişiz	dememişmişsiniz	dememişmişler
		şart	dememişsem	dememişsen	dememişse	dememişsek	dememişseniz	dememişseler dememişlerse
	geniş	basit	demem	demezsin	demez	demeyiz	demezsiniz	demezler
		hikaye	demezdim	demezdin	demezdi	demezdik	demezdiniz	demezdiler
		rivayet	demezmişim	demezmişsin	demezmiş	demezmişiz	demezmişsiniz	demezmişler
		şart	demezsem	demezsen	demezse	demezsek	demezseniz	demezseler demezlerse
	şimdiki	basit	demiyorum	demiyorsun	demiyor	demiyoruz	demiyorsunuz	demiyorlar
		hikaye	demiyordum	demiyordun	demiyordu	demiyorduk	demiyordunuz	demiyordular
		rivayet	demiyormuşum	demiyormuşsun	demiyormuş	demiyormuşuz	demiyormuşsunuz	demiyormuşlar
		şart	demiyorsam	demiyorsan	demiyorsa	demiyorsak	demiyorsanız	demiyorsalar demiyorlarsa
	gelecek	basit	demeyeceğim	demeyeceksin	demeyecek	demeyeceğiz	demeyeceksiniz	demeyecekler
		hikaye	demeyecektim	demeyecektin	demeyecekti	demeyecektik	demeyecektiniz	demeyecektiler
		rivayet	demeyecekmişim	demeyecekmişsin	demeyecekmiş	demeyecekmişiz	demeyecekmişsiniz	demeyecekmişler
		şart	demeyeceksem	demeyeceksen	demeyecekse	demeyeceksek	demeyecekseniz	demeyecekseler demeyeceklerse
dilek (tasarlama) kipleri	istek	basit	demeyeyim	demeyesin	demeye	demeyelim	demeyesiniz	demeyeler
		hikaye	demeyeydim	demeyeydin	demeyeydi	demeyeydik	demeyeydiniz	demeyeydiler
		rivayet	demeyeymişim	demeyeymişsin	demeyeymiş	demeyeymişiz	demeyeymişsiniz	demeyeymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	şart	basit	demesem	demesen	demese	demesek	demeseniz	demeseler
		hikaye	demeseydim	demeseydin	demeseydi	demeseydik	demeseydiniz	demeseydiler
		rivayet	demeseymişim	demeseymişsin	demeseymiş	demeseymişiz	demeseymişsiniz	demeseymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	gereklilik	basit	dememeliyim	dememelisin	dememeli	dememeliyiz	dememelisiniz	dememeliler
		hikaye	dememeliydim	dememeliydin	dememeliydi	dememeliydik	dememeliydiniz	dememeliydiler
		rivayet	dememeliymişim	dememeliymişsin	dememeliymiş	dememeliymişiz	dememeliymişsiniz	dememeliymişler
		şart	dememeliysem	dememeliysen	dememeliyse	dememeliysek	dememeliyseniz	dememeliyseler dememelilerse
	emir	basit	—	deme	demesin	—	demeyin demeyiniz	demesinler
		hikaye	—	—	—	—	—	—
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	—	—	—	—	—	—

Deyimler

armutun sapı var, üzümün çöpü var demek, iyiye iyi, kötüye kötü demek, köprüyü geçinceye kadar ayıya dayı demek, oh demek, olmayacak duaya amin demek, pes demek, tavuğuna kışt demek

Çeviriler

çeviriler

• Almanca: sagen (de)
• Azerice: demək (az)
• Fince: sanoa (fi)
• İsveççe: säga (sv), yttra (sv)
• Katalanca: dir (ca)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "demek" maddesi

Kırım Tatarca

Eylem

demek

1. demek

   'Bayraq künü birlik demektir.'