gelmek

TürkçeDüzenle

KökenDüzenle

gelme + -k

SöylenişDüzenle

IPA^(anahtar): [ɡɛɫ.ˈmɛc]
Heceleme: gel‧mek

EylemDüzenle

gelmek (üçüncü tekil şahıs geniş zaman çekimi gelir)

-dikçe, -esi şeklinde kullanılan sıfat-fiil eklerinden sonra geldiğinde önceki fiille alakalı olarak pekiştirilmiş bir istek ve sürerlik bildiren bir eylem
Baktıkça bakası gelmek. Yedikçe yiyesi gelmek.
-e uğramak, olmak
Başımıza bir bela geldi. Felç gelmek.
-mez, -mezlik ile birlikte yapmacık anlatan deyimler yapar
Görmezlikten gelmek. İşitmezlikten gelmek.
akmak
Burnundan kan geldi. Musluktan su gelmiyor.
başlamak, ortaya çıkmak
belli bir süre dolmak
Vakit kuşluğu aşmış, öğleye geliyordu. — N. Cumalı
belli bir zamana ulaşmak
bir yerden alınıp bir yere ulaştırılmak
Kahve Brezilya'dan geliyor.
bir şeye sonradan inanmak, doğruluğuna hak vermek, eğilim göstermek, kabul etmek
Dediğime geldiniz mi?
biriyle birlikte gitmek
İstanbul'a gidiyorum, benimle gelir misiniz?
çıkmak, yönelmek
Merak etme, ondan kimseye kötülük gelmez.
daha önce üzerinde durulmuş olan bir konuya yeniden dönmek
Şimdi sözü burada kesip asıl konumuza gelelim.
dayanmak, tahammül etmek
Birazcık üşütmeye gelmiyor, hemen hastalanıyor.
doğmak, ortaya çıkmak, tezahür ekmek, zuhur ekmek
düşmek
Buraya ışık gelmiyor.
eklenmek, katılmak
Türkçede ekler kelimelerin sonuna gelir.
etkisini herhangi bir şekilde göstermek
Buranın havası iyi geldi. Burası bana çok sıcak geldi.
getirmek
Adamı Ödemiş'ten aldım geldim, her masrafını çektim. — N. Cumalı
görünmek, sanılmak
Baygın da olsa yabancı bir kadını böyle kucağında tutmak ona pek ayıp bir şey gibi geldi. — H. Taner
herhangi bir sırada bulunmak
Başta gelmek. Birinci gelmek. Önde gelmek.
ihtiyaç anlatan deyimler kurmaya yarayan bir fiil
Uykusu gelmek.
isabet etmek
Attığı top gözümegeldi.
izlemek, takip etmek
Çocuklar arkadan geliyordu.
kadar olmak
Boyu ancak omzuna geliyor.
kazanılmak, sağlanılmak
Çiftlikten onlara ayda beş yüz milyon lira gelir.
kendine yapılan herhangi bir davranış veya hâli iyi karşılamak
Kadri o adamlardandır ki iyi davranmaya, yüz vermeye gelmez. — M. Ş. Esendal

Bizim baştan savma işe gelmediğimizi bilirsin. — R. H. Karay
mal olmak
Bu bardakların tanesi yüz liraya geldi.
oturmaya, ziyarete gitmek
Dün akşam amcamlar bize geldi.
sonuç çıkmak
Bu davranışlardan ne gelir bilinmez.
türemek
ulaşmak, varmak
Gurbetten gelmişim yorgunum hancı / Şuraya bir yatak ser yavaş yavaş. — B. S. Erdoğan
uygun düşmek
Caddelerde oturmaya gelmez. — Ö. Seyfettin
uymak
Bu ayakkabı sana küçük gelir.
varlığını sürdürmek, yaşamak, intikal etmek
Eski çağlardan birçok âbide çağımıza kadar gelmiştir.
yönelme hâlindeki bazı kelimelere getirilerek birleşik eylem yapar
Akla gelmek. Hatıra gelmek. Meydana gelmek. Yola gelmek.

ÇekimlemeDüzenle

gelmek eyleminin çekimi

olumlu çekimler
			tekil			çoğul
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
bildirme (haber) kipleri	belirli geçmiş	basit	geldim	geldin	geldi	geldik	geldiniz	geldiler
		hikaye	geldiydim	geldiydin	geldiydi	geldiydik	geldiydiniz	geldiydiler
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	geldiysem	geldiysen	geldiyse	geldiysek	geldiyseniz	geldiyseler geldilerse
	belirsiz geçmiş	basit	gelmişim	gelmişsin	gelmiş	gelmişiz	gelmişsiniz	gelmişler
		hikaye	gelmiştim	gelmiştin	gelmişti	gelmiştik	gelmiştiniz	gelmiştiler
		rivayet	gelmişmişim	gelmişmişsin	gelmişmiş	gelmişmişiz	gelmişmişsiniz	gelmişmişler
		şart	gelmişsem	gelmişsen	gelmişse	gelmişsek	gelmişseniz	gelmişseler gelmişlerse
	geniş	basit	gelirim	gelirsin	gelir	geliriz	gelirsiniz	gelirler
		hikaye	gelirdim	gelirdin	gelirdi	gelirdik	gelirdiniz	gelirdiler
		rivayet	gelirmişim	gelirmişsin	gelirmiş	gelirmişiz	gelirmişsiniz	gelirmişler
		şart	gelirsem	gelirsen	gelirse	gelirsek	gelirseniz	gelirseler gelirlerse
	şimdiki	basit	geliyorum	geliyorsun	geliyor	geliyoruz	geliyorsunuz	geliyorlar
		hikaye	geliyordum	geliyordun	geliyordu	geliyorduk	geliyordunuz	geliyordular
		rivayet	geliyormuşum	geliyormuşsun	geliyormuş	geliyormuşuz	geliyormuşsunuz	geliyormuşlar
		şart	geliyorsam	geliyorsan	geliyorsa	geliyorsak	geliyorsanız	geliyorsalar geliyorlarsa
	gelecek	basit	geleceğim	geleceksin	gelecek	geleceğiz	geleceksiniz	gelecekler
		hikaye	gelecektim	gelecektin	gelecekti	gelecektik	gelecektiniz	gelecektiler
		rivayet	gelecekmişim	gelecekmişsin	gelecekmiş	gelecekmişiz	gelecekmişsiniz	gelecekmişler
		şart	geleceksem	geleceksen	gelecekse	geleceksek	gelecekseniz	gelecekseler geleceklerse
dilek (tasarlama) kipleri	istek	basit	geleyim	gelesin	gele	gelelim	gelesiniz	geleler
		hikaye	geleydim	geleydin	geleydi	geleldim	geleydiniz	geleydiler
		rivayet	geleymişim	geleymişsin	geleymiş	gelelmişim	geleymişsiniz	geleymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	şart	basit	gelsem	gelsen	gelse	gelsek	gelseniz	gelseler
		hikaye	gelseydim	gelseydin	gelseydi	gelseydik	gelseydiniz	gelseydiler
		rivayet	gelseymişim	gelseymişsin	gelseymiş	gelseymişiz	gelseymişsiniz	gelseymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	gereklilik	basit	gelmeliyim	gelmelisin	gelmeli	gelmeliyiz	gelmelisiniz	gelmeliler
		hikaye	gelmeliydim	gelmeliydin	gelmeliydi	gelmeliydik	gelmeliydiniz	gelmeliydiler
		rivayet	gelmeliymişim	gelmeliymişsin	gelmeliymiş	gelmeliymişiz	gelmeliymişsiniz	gelmeliymişler
		şart	gelmeliysem	gelmeliysen	gelmeliyse	gelmeliysek	gelmeliyseniz	gelmeliyseler gelmelilerse
	emir	basit	—	gel	gelsin	—	gelin geliniz	gelsinler
		hikaye	—	—	—	—	—	—
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	—	—	—	—	—	—
olumsuz çekimler
			tekil			çoğul
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
bildirme (haber) kipleri	belirli geçmiş	basit	gelmedim	gelmedin	gelmedi	gelmedik	gelmediniz	gelmediler
		hikaye	gelmediydim	gelmediydin	gelmediydi	gelmediydik	gelmediydiniz	gelmediydiler
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	gelmediysem	gelmediysen	gelmediyse	gelmediysek	gelmediyseniz	gelmediyseler gelmedilerse
	belirsiz geçmiş	basit	gelmemişim	gelmemişsin	gelmemiş	gelmemişiz	gelmemişsiniz	gelmemişler
		hikaye	gelmemiştim	gelmemiştin	gelmemişti	gelmemiştik	gelmemiştiniz	gelmemiştiler
		rivayet	gelmemişmişim	gelmemişmişsin	gelmemişmiş	gelmemişmişiz	gelmemişmişsiniz	gelmemişmişler
		şart	gelmemişsem	gelmemişsen	gelmemişse	gelmemişsek	gelmemişseniz	gelmemişseler gelmemişlerse
	geniş	basit	gelmem	gelmezsin	gelmez	gelmeyiz	gelmezsiniz	gelmezler
		hikaye	gelmeydim	gelmezdin	gelmezdi	gelmeydik	gelmezdiniz	gelmezdiler
		rivayet	gelmeymişim	gelmezmişsin	gelmezmiş	gelmeymişiz	gelmezmişsiniz	gelmezmişler
		şart	gelmeysem	gelmezsen	gelmezse	gelmeysek	gelmezseniz	gelmezseler gelmezlerse
	şimdiki	basit	gelmiyorum	gelmiyorsun	gelmiyor	gelmiyoruz	gelmiyorsunuz	gelmiyorlar
		hikaye	gelmiyordum	gelmiyordun	gelmiyordu	gelmiyorduk	gelmiyordunuz	gelmiyordular
		rivayet	gelmiyormuşum	gelmiyormuşsun	gelmiyormuş	gelmiyormuşuz	gelmiyormuşsunuz	gelmiyormuşlar
		şart	gelmiyorsam	gelmiyorsan	gelmiyorsa	gelmiyorsak	gelmiyorsanız	gelmiyorsalar gelmiyorlarsa
	gelecek	basit	gelmeyeceğim	gelmeyeceksin	gelmeyecek	gelmeyeceğiz	gelmeyeceksiniz	gelmeyecekler
		hikaye	gelmeyecektim	gelmeyecektin	gelmeyecekti	gelmeyecektik	gelmeyecektiniz	gelmeyecektiler
		rivayet	gelmeyecekmişim	gelmeyecekmişsin	gelmeyecekmiş	gelmeyecekmişiz	gelmeyecekmişsiniz	gelmeyecekmişler
		şart	gelmeyeceksem	gelmeyeceksen	gelmeyecekse	gelmeyeceksek	gelmeyecekseniz	gelmeyecekseler gelmeyeceklerse
dilek (tasarlama) kipleri	istek	basit	gelmeyeyim	gelmeyesin	gelmeye	gelmeyelim	gelmeyesiniz	gelmeyeler
		hikaye	gelmeyeydim	gelmeyeydin	gelmeyeydi	gelmeyeldim	gelmeyeydiniz	gelmeyeydiler
		rivayet	gelmeyeymişim	gelmeyeymişsin	gelmeyeymiş	gelmeyelmişim	gelmeyeymişsiniz	gelmeyeymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	şart	basit	gelmesem	gelmesen	gelmese	gelmesek	gelmeseniz	gelmeseler
		hikaye	gelmeseydim	gelmeseydin	gelmeseydi	gelmeseydik	gelmeseydiniz	gelmeseydiler
		rivayet	gelmeseymişim	gelmeseymişsin	gelmeseymiş	gelmeseymişiz	gelmeseymişsiniz	gelmeseymişler
		şart	—	—	—	—	—	—
	gereklilik	basit	gelmemeliyim	gelmemelisin	gelmemeli	gelmemeliyiz	gelmemelisiniz	gelmemeliler
		hikaye	gelmemeliydim	gelmemeliydin	gelmemeliydi	gelmemeliydik	gelmemeliydiniz	gelmemeliydiler
		rivayet	gelmemeliymişim	gelmemeliymişsin	gelmemeliymiş	gelmemeliymişiz	gelmemeliymişsiniz	gelmemeliymişler
		şart	gelmemeliysem	gelmemeliysen	gelmemeliyse	gelmemeliysek	gelmemeliyseniz	gelmemeliyseler gelmemelilerse
	emir	basit	—	gelme	gelmesin	—	gelmeyin gelmeyiniz	gelmesinler
		hikaye	—	—	—	—	—	—
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	—	—	—	—	—	—