çatlamak

Türkçe

Eylem

çatlamak (üçüncü tekil şahıs geniş zaman çekimi çatlar)

1. parçaları ayrılıp dağılmayacak biçimde yarılmak

   Eğer çay doldururken bardak çatlarsa, üzerlerinde nazar olduğuna hükmeder, gidip bir koşu ateşte tuz çevirirdi. - Elif Şafak

2. bir yüzeyde kırışıklar, çizgiler oluşmak

   Meşin ciltlerin çoğu kıvrılmış, bir kısmı da arkalarından çatlamıştı. - Ahmet Hamdi Tanpınar

3. aşırı yemekten, içmekten, yorgunluktan veya (bebek) ağlamaktan ölecek duruma gelmek veya ölmek
4. (mecaz) sıkıntı, sevinç, yalnızlık, heyecan, sabırsızlık, kıskançlık vb. ruhsal durumları aşırı derecede duymak

   Neredeyse sevincinden yüreği çat deyip ortasından çatlayacaktı. - Yaşar Kemal

5. ses pürüzlü, bozuk çıkmak

Deyimler

başı çatlamak, göbeği çatlamak

Çeviriler

çeviriler

• Azerice: çatlamaq (az)
• Eski Türkçe: büksülmek‎ (otk) (büksülmek)
• Fince: haljeta (fi)
• İngilizce: split (en), crack (en)
• Kürtçe: derizîn (ku)
• Özbekçe: chatnamoq (uz)
• Rusça: трескаться (ru) (treskatʹsya), лопаться (ru) (lopatʹsya), растрескиваться (ru) (rastreskivatʹsya), мучиться (ru) (muçitʹsya), страдать (ru) (stradatʹ), терзаться (ru) (terzatʹsya)
• Türkmence: çat açmak (tk)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "çatlamak" maddesi

Eski Türkçe

Bu sözcüğün, biçim ve içerik olarak Vikisözlük standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.

Madde düzenleme ve Vikisözlük standartları ile ilgili bilgi
Bu sözcükte ayrıca şu sorunlar da bulunmaktadır:

• Bu söz(cük), ait olduğu dilin kullandığı Eski Türkçe alfabesinde yazılmamıştır.

Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.

Eylem

1. şaklamak