geçmiş

Türkçe

Söyleniş

Heceleme: geç‧miş

Ad

geçmiş (belirtme hâli geçmişi, çoğulu geçmişler)

1. bugüne göre geride kalmış olan zaman, mazi

   Onlar bu davranışlarıyla geçmişte sadece huzursuzluk yarattı. - N. Cumalı

2. arkada kalan hayat

   Perde perde örtülü olan eski bir geçmişten kulaklarına garip bir fısıltı gelmişti. - O. C. Kaygılı

3. birinin ölmüş ana, baba ve yakınları

   Senin de yedi göbek geçmişine rahmet okusun ha? - M. Ş. Esendal

Çekimleme

geçmiş adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		geçmiş	geçmişler
belirtme		geçmişi	geçmişleri
yönelme		geçmişe	geçmişlere
bulunma		geçmişte	geçmişlerde
ayrılma		geçmişten	geçmişlerden
tamlayan		geçmişin	geçmişlerin
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	geçmişim	geçmişlerim
	belirtme	geçmişimi	geçmişlerimi
	yönelme	geçmişime	geçmişlerime
	bulunma	geçmişimde	geçmişlerimde
	ayrılma	geçmişimden	geçmişlerimden
	tamlayan	geçmişimin	geçmişlerimin
2. tekil	yalın	geçmişin	geçmişlerin
	belirtme	geçmişini	geçmişlerini
	yönelme	geçmişine	geçmişlerine
	bulunma	geçmişinde	geçmişlerinde
	ayrılma	geçmişinden	geçmişlerinden
	tamlayan	geçmişinin	geçmişlerinin
3. tekil	yalın	geçmişi	geçmişleri
	belirtme	geçmişini	geçmişlerini
	yönelme	geçmişine	geçmişlerine
	bulunma	geçmişinde	geçmişlerinde
	ayrılma	geçmişinden	geçmişlerinden
	tamlayan	geçmişinin	geçmişlerinin
1. çoğul	yalın	geçmişimiz	geçmişlerimiz
	belirtme	geçmişimizi	geçmişlerimizi
	yönelme	geçmişimize	geçmişlerimize
	bulunma	geçmişimizde	geçmişlerimizde
	ayrılma	geçmişimizden	geçmişlerimizden
	tamlayan	geçmişimizin	geçmişlerimizin
2. çoğul	yalın	geçmişiniz	geçmişleriniz
	belirtme	geçmişinizi	geçmişlerinizi
	yönelme	geçmişinize	geçmişlerinize
	bulunma	geçmişinizde	geçmişlerinizde
	ayrılma	geçmişinizden	geçmişlerinizden
	tamlayan	geçmişinizin	geçmişlerinizin
3. çoğul	yalın	geçmişi geçmişleri
	belirtme	geçmişini geçmişlerini
	yönelme	geçmişine geçmişlerine
	bulunma	geçmişinde geçmişlerinde
	ayrılma	geçmişinden geçmişlerinden
	tamlayan	geçmişinin geçmişlerinin

Deyimler

feleğin çemberinden geçmiş, geçmiş zaman, geçmiş zaman görünümü, geçmişlerini karıştırmak, geçmişini kurcalamak, geçmişi olmak

Türetilmiş kavramlar

• geçmişçe, geçmişken, geçmişle, geçmişli, geçmişse, geçmişsiz, özgeçmiş

Çeviriler

çeviriler

• Almanca: Vergangenheit (de) d
• Arapça: ماض‎ (ar) (māḍ)
• Azerice: ötmüş (az)
• Çekçe: minulost (cs) d
• Danca: fortid (da)
• Esperanto: estinteco (eo)
• Felemenkçe: verleden (nl) n, voorbije (nl) n, vervlogene (nl) n
• Fince: menneisyys (fi)
• Fransızca: passé (fr) e
• Hintçe: अतीत (hi) (atīt)
• İbranice: עבר‎ (he) e (avar)
• İngilizce: past (en)
• İnterlingua: passato (ia)
• İtalyanca: passato (it) e
• Japonca: 過去 (ja), かこ (ja) (kako)
• Kırım Tatarcası: keçmiş (crh)
• Korece: 과거 (ko) (gwageo), 過去 (ko)
• Lao dili: ອາດີດ (lo) (’ā dīt)
• Lehçe: przeszłość (pl) d
• Macarca: múlt (hu)
• Norveççe: fortid (no)
• Özbekçe: kechmish (uz), oʻtmish (uz)
• Yunanca: παρελθόν (el) n (parelthón) [parelthón]

Ön ad

geçmiş (karşılaştırma daha geçmiş, üstünlük en geçmiş)

1. geçme işini yapmış
2. zaman bakımından geride kalmış
3. (halk ağzı) (Sivas ağzı) ihtiyarlamış, kocamış
4. (halk ağzı) (Sivas ağzı) fazla kavrulmuş

Çeviriler

çeviriler

• Fince: mennyt (fi)
• İngilizce: antecedents (en)
• Rusça: прошедший (ru) (proşedşiy), минувший (ru) (minuvşiy)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "geçmiş" maddesi

Atasözleri

• Geçmişe mazi, yenmişe kuzu derler

Eylem

1. geçmek (eylem) sözcüğünün bildirme kipi belirsiz geçmiş zaman basit üçüncü tekil şahıs olumlu çekimi

Türkmence

Ad

geçmiş

1. geçmiş, mazi

Kaynakça

• Atacanov, Ata (1922). Türkmendolu Yir Sözlüğü.