kalkmak

Türkçe

Söyleniş

Heceleme: kalk‧mak

Eylem

kalkmak (üçüncü tekil şahıs geniş zaman çekimi kalkar)

1. gitmek üzere yerinden ayrılmak

   Niye kalktınız, biraz daha otursaydınız.

2. oturma durumundan dik duruma gelmek, doğrulmak

   Annem yerinden kalktı, yanıma geldi, bir kolunu uzatarak omzuna doladı. - Halit Ziya Uşaklıgil

3. uyanarak yataktan ayrılmak

   İstemeye istemeye, altüst olmuş yataktan kalktım. - Ömer Seyfettin

4. yukarı doğru yükselmek

   Terazinin bir gözü inince öbürü kalkar.

5. taşıtlar yola çıkmak

   Tren saat onda kalktı.

6. uçmak, havalanmak

   Uçak pistten kalktı.

7. yerinden ayrılıp yol almaya başlamak

   Çıkın arabaya, kalkacak şimdi, kalacaksınız buracıkta! - Osman Cemal Kaygılı

8. hayvan iki art ayağı üzerinde dik durum almak

   At, art ayakları üzerine kalktı.

9. kabarmak, ayrılmak

   Masanın kaplaması kalktı.

10. derlenip götürülmek

    Ne zaman kalkacağını, nereye gömüleceğini bilmek, bildirmek mümkün değil. - Memduh Şevket Esendal

11. hasta iyileşerek gezecek duruma gelmek

    Hasta bir haftaya kadar kalkar.

12. varlığı, hayatı son bulmak

    Halifelik kalktı.

13. yok olmak, artık bulunmamak

    Ortalıktan kar kalkınca gelebilirim.

14. girişmek, başlamak, davranmak, yeltenmek

    Gözlüklerini takmadan okumaya kalktı. - Necati Cumalı

15. geçerli olmamak, geçerliğini yitirmek, geçmez olmak

    Yasanın bu maddesi kalktı.

16. uygulanmaz olmak

    Sıkıyönetim kalktı.

17. güncelliğini yitirmek

    Bu âdet çoktan kalktı.

18. bir durumdan başka bir duruma geçmek

    Dörtnala kalkmak.

    Tırısa kalkmak.

19. başka yere gitmek, taşınmak

    O yıl çok geçmeden piyade taburu bizim ilçeden başka ilçeye kalktı. - Necati Cumalı

20. ayakta beklemek

    Mektepte cezaya kalkmış gibi duruyorsun. - Falih Rıfkı Atay

Deyimler

• curcunaya kalkmak,

hop oturup hop kalkmak oturup kalkmak, şaha kalkmak, ters tarafından kalkmak

Türetilmiş kavramlar

• kalakalmak, kalkabilmek, kalkdırmak, kalkılmak

Çeviriler

çeviriler

• Almanca: aufstehen (de)
• Arapça: قَامَ‎ (ar) (ḳāme)
• Azerice: qalxmaq (az)
• Fince: nousta (fi), kohota (fi)
• İngilizce: stand up (en), rise (en)
• Karaçay Balkarcası: kob (krc), tur (krc)
• Kırım Tatarcası: turmaq (crh)
• Özbekçe: ketmoq (uz), koʻtarilmoq (uz), qalqimoq (uz), qalqmoq (uz), qoʻzgʻalmoq (uz), turmoq (uz), yoʻqalmoq (uz)
• Rusça: вставать (ru) (vstavatʹ), подниматься (ru) (podnimatʹsya), отменяться (ru) (otmenyatʹsya), упраздняться (ru) (uprazdnyatʹsya)
• Türkmence: galkmak (tk), galkynmak (tk), galmak (tk), turmak (tk)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "kalkmak" maddesi