kaymak

Türkçe

Söyleniş

IPA^(anahtar): /kaj.ˈmac/

Heceleme: kay‧mak

Ad

kaymak (belirtme hâli kaymağı, çoğulu kaymaklar)

Çilek üzerine kaymak

1. bir şeyin en iyi ve seçkin bölümü
2. sütü yayvan kaplar içinde ve hafif ateşte tutarak elde edilen koyu, yağlı öz
3. yağmur ve selden sonra toprağın üzerinde kalan özlü tabaka
4. (süt ürünleri) sütün veya yoğurdun yüzünde zar durumunda toplanan, açık sarı renkli, koyu yağlı katman, krema

Çekimleme

kaymak adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		kaymak	kaymaklar
belirtme		kaymağı	kaymakları
yönelme		kaymağa	kaymaklara
bulunma		kaymakta	kaymaklarda
ayrılma		kaymaktan	kaymaklardan
tamlayan		kaymağın	kaymakların
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	kaymağım	kaymaklarım
	belirtme	kaymağımı	kaymaklarımı
	yönelme	kaymağıma	kaymaklarıma
	bulunma	kaymağımda	kaymaklarımda
	ayrılma	kaymağımdan	kaymaklarımdan
	tamlayan	kaymağımın	kaymaklarımın
2. tekil	yalın	kaymağın	kaymakların
	belirtme	kaymağını	kaymaklarını
	yönelme	kaymağına	kaymaklarına
	bulunma	kaymağında	kaymaklarında
	ayrılma	kaymağından	kaymaklarından
	tamlayan	kaymağının	kaymaklarının
3. tekil	yalın	kaymağı	kaymakları
	belirtme	kaymağını	kaymaklarını
	yönelme	kaymağına	kaymaklarına
	bulunma	kaymağında	kaymaklarında
	ayrılma	kaymağından	kaymaklarından
	tamlayan	kaymağının	kaymaklarının
1. çoğul	yalın	kaymağımız	kaymaklarımız
	belirtme	kaymağımızı	kaymaklarımızı
	yönelme	kaymağımıza	kaymaklarımıza
	bulunma	kaymağımızda	kaymaklarımızda
	ayrılma	kaymağımızdan	kaymaklarımızdan
	tamlayan	kaymağımızın	kaymaklarımızın
2. çoğul	yalın	kaymağınız	kaymaklarınız
	belirtme	kaymağınızı	kaymaklarınızı
	yönelme	kaymağınıza	kaymaklarınıza
	bulunma	kaymağınızda	kaymaklarınızda
	ayrılma	kaymağınızdan	kaymaklarınızdan
	tamlayan	kaymağınızın	kaymaklarınızın
3. çoğul	yalın	kaymağı kaymakları
	belirtme	kaymağını kaymaklarını
	yönelme	kaymağına kaymaklarına
	bulunma	kaymağında kaymaklarında
	ayrılma	kaymağından kaymaklarından
	tamlayan	kaymağının kaymaklarının

Alt kavramlar

• Afyon kaymağı
• (mecaz): kireç kaymağı, nişadır kaymağı

Atasözleri

süt ürünleri

• Bal ile kaymak isteyen akçesine kıymak gerek
• Bal ile kaymak yenir ama her keseye göre değil
• Canı kaymak isteyen mandayı yanında taşır
• Kaymağı seven mandayı yanında taşır

Deyimler

süt ürünleri

• dondurma kaymak,
• kaymağını alma,
• kaymağını almak,
• kaymağını yeme,
• kaymağını yemek,
• kaymak gibi

Kelime birliktelikleri

süt ürünleri

• kaymak bağlamak,
• kaymak kâğıdı,
• kaymak tabakası,
• kaymak takımı,
• kaymak taşı,
• kaymak tutmak,
• kaymağını almak,
• kaymağını yemek

Türetilmiş kavramlar

• kaymakaltı, kaymakça, kaymakçı, kaymakçık, kaymakken, kaymakla, kaymaklı, kaymaksa, kaymaksız

Benzer kelimeler

• kaynak

Çeviriler

süt ürünleri

• Almanca: Kajmak (de) d, Kaymak (de) d
• Arapça: قَيْمَر‎ (ar) e (ḳaymar)
• Azerice: qaymaq (az)
• Bulgarca: Каймак (bg) (Kajmak)
• Endonezce: kaymak (id), sarshir (id)
• Farsça: سَرشیر‎ (fa)
• Fince: kerma (fi)
• İngilizce: cream (en)
• İtalyanca: crema (it)
• Rusça: Каймак (bg) (Kajmak)

Ek okumalar

• Vikipedi'de kaymak

Köken 2

kayma + -k

Eylem

kaymak (üçüncü tekil şahıs geniş zaman çekimi kayar)

1. anlamı değişmek

   Bazen kelimeler başka anlamlara kayar.

2. cinsel ilişkide bulunmak
3. durum değiştirmek
4. düz, ıslak, donmuş veya kaygan bir yüzey üzerinde sürtünerek kolayca yer değiştirmek

   Sol tekerlekler küçük bir hendeğin içine kaydı. — O. C. Kaygılı

5. görüş, düşünce veya tutumunu değiştirmek
6. kaygan yüzey üzerinde birdenbire dengesini yitirmek
7. kurtulmak
8. yağışların etkisiyle toprağın alt tabakasının gevşemesi sonucu üst tabaka oynamak

Çekimleme

kaymak eyleminin çekimi

olumlu çekimler
			tekil			çoğul
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
bildirme (haber) kipleri	belirli geçmiş	basit	kaydım	kaydın	kaydı	kaydık	kaydınız	kaydılar
		hikaye	kaydıydım	kaydıydın	kaydıydı	kaydıydık	kaydıydınız	kaydıydılar
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	kaydıysam	kaydıysan	kaydıysa	kaydıysak	kaydıysanız	kaydıysalar kaydılarsa
	belirsiz geçmiş	basit	kaymışım	kaymışsın	kaymış	kaymışız	kaymışsınız	kaymışlar
		hikaye	kaymıştım	kaymıştın	kaymıştı	kaymıştık	kaymıştınız	kaymıştılar
		rivayet	kaymışmışım	kaymışmışsın	kaymışmış	kaymışmışız	kaymışmışsınız	kaymışmışlar
		şart	kaymışsam	kaymışsan	kaymışsa	kaymışsak	kaymışsanız	kaymışsalar kaymışlarsa
	geniş	basit	kayarım	kayarsın	kayar	kayarız	kayarsınız	kayarlar
		hikaye	kayardım	kayardın	kayardı	kayardık	kayardınız	kayardılar
		rivayet	kayarmışım	kayarmışsın	kayarmış	kayarmışız	kayarmışsınız	kayarmışlar
		şart	kayarsam	kayarsan	kayarsa	kayarsak	kayarsanız	kayarsalar kayarlarsa
	şimdiki	basit	kayıyorum	kayıyorsun	kayıyor	kayıyoruz	kayıyorsunuz	kayıyorlar
		hikaye	kayıyordum	kayıyordun	kayıyordu	kayıyorduk	kayıyordunuz	kayıyordular
		rivayet	kayıyormuşum	kayıyormuşsun	kayıyormuş	kayıyormuşuz	kayıyormuşsunuz	kayıyormuşlar
		şart	kayıyorsam	kayıyorsan	kayıyorsa	kayıyorsak	kayıyorsanız	kayıyorsalar kayıyorlarsa
	gelecek	basit	kayacağım	kayacaksın	kayacak	kayacağız	kayacaksınız	kayacaklar
		hikaye	kayacaktım	kayacaktın	kayacaktı	kayacaktık	kayacaktınız	kayacaktılar
		rivayet	kayacakmışım	kayacakmışsın	kayacakmış	kayacakmışız	kayacakmışsınız	kayacakmışlar
		şart	kayacaksam	kayacaksan	kayacaksa	kayacaksak	kayacaksanız	kayacaksalar kayacaklarsa
dilek (tasarlama) kipleri	istek	basit	kayayım	kayasın	kaya	kayalım	kayasınız	kayalar
		hikaye	kayaydım	kayaydın	kayaydı	kayaldım	kayaydınız	kayaydılar
		rivayet	kayaymışım	kayaymışsın	kayaymış	kayalmışım	kayaymışsınız	kayaymışlar
		şart	—	—	—	—	—	—
	şart	basit	kaysam	kaysan	kaysa	kaysak	kaysanız	kaysalar
		hikaye	kaysaydım	kaysaydın	kaysaydı	kaysaydık	kaysaydınız	kaysaydılar
		rivayet	kaysaymışım	kaysaymışsın	kaysaymış	kaysaymışız	kaysaymışsınız	kaysaymışlar
		şart	—	—	—	—	—	—
	gereklilik	basit	kaymalıyım	kaymalısın	kaymalı	kaymalıyız	kaymalısınız	kaymalılar
		hikaye	kaymalıydım	kaymalıydın	kaymalıydı	kaymalıydık	kaymalıydınız	kaymalıydılar
		rivayet	kaymalıymışım	kaymalıymışsın	kaymalıymış	kaymalıymışız	kaymalıymışsınız	kaymalıymışlar
		şart	kaymalıysam	kaymalıysan	kaymalıysa	kaymalıysak	kaymalıysanız	kaymalıysalar kaymalılarsa
	emir	basit	—	kay	kaysın	—	kayın kayınız	kaysınlar
		hikaye	—	—	—	—	—	—
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	—	—	—	—	—	—
olumsuz çekimler
			tekil			çoğul
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
bildirme (haber) kipleri	belirli geçmiş	basit	kaymadım	kaymadın	kaymadı	kaymadık	kaymadınız	kaymadılar
		hikaye	kaymadıydım	kaymadıydın	kaymadıydı	kaymadıydık	kaymadıydınız	kaymadıydılar
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	kaymadıysam	kaymadıysan	kaymadıysa	kaymadıysak	kaymadıysanız	kaymadıysalar kaymadılarsa
	belirsiz geçmiş	basit	kaymamışım	kaymamışsın	kaymamış	kaymamışız	kaymamışsınız	kaymamışlar
		hikaye	kaymamıştım	kaymamıştın	kaymamıştı	kaymamıştık	kaymamıştınız	kaymamıştılar
		rivayet	kaymamışmışım	kaymamışmışsın	kaymamışmış	kaymamışmışız	kaymamışmışsınız	kaymamışmışlar
		şart	kaymamışsam	kaymamışsan	kaymamışsa	kaymamışsak	kaymamışsanız	kaymamışsalar kaymamışlarsa
	geniş	basit	kaymam	kaymazsın	kaymaz	kaymayız	kaymazsınız	kaymazlar
		hikaye	kaymaydım	kaymazdın	kaymazdı	kaymaydık	kaymazdınız	kaymazdılar
		rivayet	kaymaymışım	kaymazmışsın	kaymazmış	kaymaymışız	kaymazmışsınız	kaymazmışlar
		şart	kaymaysam	kaymazsan	kaymazsa	kaymaysak	kaymazsanız	kaymazsalar kaymazlarsa
	şimdiki	basit	kaymıyorum	kaymıyorsun	kaymıyor	kaymıyoruz	kaymıyorsunuz	kaymıyorlar
		hikaye	kaymıyordum	kaymıyordun	kaymıyordu	kaymıyorduk	kaymıyordunuz	kaymıyordular
		rivayet	kaymıyormuşum	kaymıyormuşsun	kaymıyormuş	kaymıyormuşuz	kaymıyormuşsunuz	kaymıyormuşlar
		şart	kaymıyorsam	kaymıyorsan	kaymıyorsa	kaymıyorsak	kaymıyorsanız	kaymıyorsalar kaymıyorlarsa
	gelecek	basit	kaymayacağım	kaymayacaksın	kaymayacak	kaymayacağız	kaymayacaksınız	kaymayacaklar
		hikaye	kaymayacaktım	kaymayacaktın	kaymayacaktı	kaymayacaktık	kaymayacaktınız	kaymayacaktılar
		rivayet	kaymayacakmışım	kaymayacakmışsın	kaymayacakmış	kaymayacakmışız	kaymayacakmışsınız	kaymayacakmışlar
		şart	kaymayacaksam	kaymayacaksan	kaymayacaksa	kaymayacaksak	kaymayacaksanız	kaymayacaksalar kaymayacaklarsa
dilek (tasarlama) kipleri	istek	basit	kaymayayım	kaymayasın	kaymaya	kaymayalım	kaymayasınız	kaymayalar
		hikaye	kaymayaydım	kaymayaydın	kaymayaydı	kaymayaldım	kaymayaydınız	kaymayaydılar
		rivayet	kaymayaymışım	kaymayaymışsın	kaymayaymış	kaymayalmışım	kaymayaymışsınız	kaymayaymışlar
		şart	—	—	—	—	—	—
	şart	basit	kaymasam	kaymasan	kaymasa	kaymasak	kaymasanız	kaymasalar
		hikaye	kaymasaydım	kaymasaydın	kaymasaydı	kaymasaydık	kaymasaydınız	kaymasaydılar
		rivayet	kaymasaymışım	kaymasaymışsın	kaymasaymış	kaymasaymışız	kaymasaymışsınız	kaymasaymışlar
		şart	—	—	—	—	—	—
	gereklilik	basit	kaymamalıyım	kaymamalısın	kaymamalı	kaymamalıyız	kaymamalısınız	kaymamalılar
		hikaye	kaymamalıydım	kaymamalıydın	kaymamalıydı	kaymamalıydık	kaymamalıydınız	kaymamalıydılar
		rivayet	kaymamalıymışım	kaymamalıymışsın	kaymamalıymış	kaymamalıymışız	kaymamalıymışsınız	kaymamalıymışlar
		şart	kaymamalıysam	kaymamalıysan	kaymamalıysa	kaymamalıysak	kaymamalıysanız	kaymamalıysalar kaymamalılarsa
	emir	basit	—	kayma	kaymasın	—	kaymayın kaymayınız	kaymasınlar
		hikaye	—	—	—	—	—	—
		rivayet	—	—	—	—	—	—
		şart	—	—	—	—	—	—

Zıt anlamlılar

• kaymamak

Türetilmiş kavramlar

• kayabilmek, kaydırmak, kayılmak, kayıvermek

Çeviriler

kaymak

• Azerice: sürüşmək (az), qaymaq (az)
• Fince: liukua (fi), luisua (fi), siristää silmiä (fi)

  Eski Türkçe: kanak‎ (otk) (kanak)

• Türkmence: gaýmak (tk), taaýmak (tk)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "kaymak" maddesi

Çağatayca

Köken

Eski Türkçe qan-aq‎ (qan-aq)

Ad

1. şaşı göz
2. (süt ürünleri) kaymak

Eylem

1. taymak, zal etmek

Gagavuzca

Köken

Eski Türkçe qan-aq‎ (qan-aq)

Ad

kaymak

1. (süt ürünleri) kaymak

Kaynakça

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki
• KÚNOS, Dr. Ignaz (1902). Şeyh Süleyman Efendi, Çağatayca-Osmanlıca Sözlük. Budapeşte: Section Orientale de la Société Ethnographique Hongroise.